Phương pháp khoét chóp cổ tử cung bằng vòng điện nhiệt

Bài được viết bởi: PGS.TS.BS Tạ Văn Tờ - Giám đốc Trung tâm Giải phẫu bệnh và Sinh học phân tử Bệnh viện K; Trưởng Bộ môn Giải phẫu bệnh Trường ĐHY Hà Nội

Khoét chóp cổ tử cung là kỹ thuật can thiệp nhằm lấy đi phần mô nghi ngờ bất thường ở cổ tử cung để xét nghiệm. Thủ thuật này đóng vai trò quan trọng trong tầm soát và điều trị các tổn thương tiền ung thư của ung thư cổ tử cung. Tìm hiểu rõ hơn về phương pháp khoét chóp cổ tử cung trong bài viết sau đây!

Tóm tắt nội dung chính trong bài viết:

  • Khoét chóp cổ tử cung là thủ thuật cắt bỏ mô hình nón ở cổ tử cung nhằm chẩn đoán và điều trị loạn sản, tổn thương tiền ung thư và một số bất thường tại vùng chuyển tiếp.
  • Khoét chóp cổ tử cung bằng vòng điện nhiệt LEEP được sử dụng phổ biến nhờ khả năng cắt bỏ mô chính xác, thời gian thực hiện nhanh và kiểm soát chảy máu tốt.
  • Thủ thuật được chỉ định khi tế bào bất thường không quan sát rõ, điều trị bảo tồn trước đó không hiệu quả hoặc khi cần lấy trọn mô để chẩn đoán mô học.
  • Khoét chóp cổ tử cung chống chỉ định trong các trường hợp viêm nặng, ung thư xâm lấn hoặc sức khỏe người bệnh không phù hợp.
  • Khoét chóp cổ tử cung là thủ thuật an toàn, ít ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng có thể gặp biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng, hẹp cổ tử cung hoặc tăng nhẹ nguy cơ sinh non ở lần mang thai sau.

1. Khoét chóp cổ tử cung là gì?

Khoét chóp cổ tử cung (còn gọi là sinh thiết hình nón) là một thủ thuật ngoại khoa được thực hiện nhằm chẩn đoán và điều trị các bất thường ở cổ tử cung, đặc biệt là loạn sản và ung thư cổ tử cung. Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ loại bỏ một phần mô có dạng hình nón ở cổ tử cung, bao gồm toàn bộ vùng chuyển tiếp và khu vực nghi ngờ tổn thương. Phần mô được cắt tách sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích mô học, giúp xác định chính xác mức độ tổn thương.

Hiện nay, khoét chóp cổ tử cung có thể được tiến hành bằng nhiều kỹ thuật khác nhau như phẫu thuật cắt bỏ bằng dao lạnh (CKC), laser hay phẫu thuật cắt bỏ bằng vòng điện (LEEP/LLETZ). Trong đó, khoét chóp cổ tử cung bằng vòng điện nhiệt được sử dụng phổ biến nhờ khả năng cắt bỏ mô chính xác, thời gian thực hiện nhanh và kiểm soát chảy máu tốt, đồng thời có thể thực hiện tại phòng khám hoặc tại các cơ sở ngoại trú. Trung tâm Y khoa NeoMedic hiện đang áp dụng phương pháp LEEP cho thủ thuật khoét chóp cổ tử cung.

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-1

Khoét chóp cổ tử cung có nhiều kỹ thuật thực hiện khác nhau

2. Khoét chóp cổ tử cung để làm gì?

Khoét chóp cổ tử cung vừa mang tính chẩn đoán vừa mang tính điều trị nếu toàn bộ vùng loạn sản đã được lấy trọn trong mẫu bệnh phẩm:

  • Loại bỏ những tế bào bất thường/tế bào tiền ung thư ở cổ tử cung, giúp ngăn chặn chúng tiến triển thành ung thư cổ tử cung trong tương lai.
  • Mẫu mô thu được sau thủ thuật sẽ được gửi đi phân tích mô học,giúp xác định chính xác bản chất tổn thương và hỗ trợ điều trị bảo tồn trong trường hợp loạn sản cổ tử cung.

3. Chỉ định khoét chóp cổ tử cung khi nào?

Khoét chóp cổ tử cung có thể được chỉ định để chẩn đoán hoặc điều trị trong các trường hợp sau:

3.1. Chỉ định để chẩn đoán

  • Có tổn thương nghi ngờ bất thường ở tế bào biểu mô.
  • Tổn thương cổ tử cung sau các liệu pháp đốt điện hoặc áp lạnh không hiệu quả.
  • Không quan sát được toàn bộ vùng chuyển tiếp trên soi cổ tử cung.
  • Chẩn đoán tế bào học không phù hợp với chẩn đoán mô học dựa trên kết quả sinh thiết.
  • Phát hiện loạn sản cổ tử cung hoặc ung thư xâm lấn vi mô trong quá trình nạo vét cổ tử cung.
  • Kết quả xét nghiệm tế bào học hoặc mô học của tế bào biểu mô tuyến là tiền ác tính hoặc ác tính.
  • Người bệnh không có điều kiện theo dõi khám định kỳ có tổn thương biểu mô độ thấp.
  • Các tổn thương ống cổ tử cung nghi ngờ bất thường mà không thể sinh thiết được.

3.2. Chỉ định để điều trị

Chỉ định chung:

  • Trường hợp loạn sản cổ tử cung độ I, II, III.
  • Điều trị bảo tồn hoặc triệt để cho ung thư cổ tử cung giai đoạn Ia tùy theo độ tuổi và nguyện vọng của người bệnh. Với người bệnh từ 20 - 35 tuổi còn muốn sinh con, có thể khoét chóp, sau đó 3 tháng/lần được theo dõi kiểm tra bằng soi cổ tử cung và xét nghiệm PAP.
  • Ung thư biểu mô tuyến tại chỗ (AIS) trên mô học.
  • Các trường hợp viêm lộ tuyến rộng, kéo dài, điều trị nội khoa không đáp ứng gây khó chịu cho người bệnh.
  • Chẩn đoán tế bào học không phù hợp với chẩn đoán mô học dựa trên kết quả sinh thiết.

Trong thai kỳ:

Khuyến cáo bất kể tác động tiềm tàng của phương pháp điều trị đối với thai kỳ trong các trường hợp sau:  

  • Trường hợp loạn sản cổ tử cung độ II: khi nạo vét cổ tử cung; khi không quan sát được rõ ranh giới tổn thương trong quá trình soi cổ tử cung; khi ranh giới dương tính với loạn sản độ II trên mẫu bệnh phẩm thu được từ thủ thuật khoét chóp để chẩn đoán.
  • Loạn sản cổ tử cung độ III được chẩn đoán tại bất kỳ thời điểm nào trong thời gian quan sát 2 năm.
  • Tổn thương biểu mô vảy độ cao hoặc loạn sản cổ tử cung độ II vẫn tồn tại sau 2 năm theo dõi.
  • Soi cổ tử cung cho thấy tổn thương loạn sản cổ tử cung kéo dài vào ống cổ tử cung và không thể quan sát toàn bộ tổn thương.

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-2

Khoét chóp cổ tử cung có thể được chỉ định để chẩn đoán hoặc điều trị

4. Trường hợp nào không được khoét chóp cổ tử cung? (Chống chỉ định)

Chống chỉ định khoét chóp cổ tử cung trong các trường hợp sau:

  • Ung thư biểu mô xâm lấn
  • Ung thư xâm lấn ống cổ tử cung > 1 cm
  • Tổn thương lan rộng vào đến lỗ trong cổ tử cung mà khoét chóp khó can thiệp được.
  • Viêm hoặc nhiễm trùng nặng tại âm đạo, cổ tử cung và vùng chậu
  • Phụ nữ đang mang thai (ngoại trừ trường hợp phát hiện ung thư xâm lấn trong tam cá nguyệt thứ nhất hoặc thứ hai và một số trường hợp khác)
  • Đang trong kỳ kinh nguyệt hoặc bị rối loạn kinh nguyệt
  • Thể trạng không cho phép làm thủ thuật: người bệnh cao tuổi, tăng huyết áp không kiểm soát được, suy thận, suy gan,...
  • Rối loạn đông máu, thiếu máu nặng hoặc các bệnh nội khoa khác
  • Bệnh nội khoa chưa điều trị ổn định
  • Mắc u cơ trơn tử cung, sa sinh dục

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-3

Có một số trường hợp chống chỉ định khoét chóp cổ tử cung

5. Quy trình thực hiện khoét chóp cổ tử cung bằng vòng điện nhiệt

Kỹ thuật LEEP thường được thực hiện ngoại trú và sử dụng gây tê tại chỗ. Quy trình khoét chóp cổ tử cung bằng vòng điện nhiệt bao gồm các bước:

  • Bước 1: Người bệnh nằm trên bàn khám theo tư thế sản khoa.
  • Bước 2: Bác sĩ đặt mỏ vịt để làm lộ cổ tử cung và vệ sinh vùng âm đạo - cổ tử cung bằng dung dịch sát trùng.
  • Bước 3: Bác sĩ tiêm thuốc gây tê tại chỗ. Ngoài ra, bác sĩ có thể bôi dung dịch Acid Acetic hoặc Lugol để làm rõ ranh giới tế bào bất thường.
  • Bước 4: Bác sĩ sử dụng vòng điện được đưa qua mỏ vịt, chạm vào bề mặt cổ tử cung và cắt bỏ vùng bất thường, Mẫu mô được lấy ra sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm
  • Bước 5: Bác sĩ cầm máu cho người bệnh.

Thời gian từ lúc chuẩn bị đến khi kết thúc thủ thuật thường kéo dài 15 - 30 phút. Người bệnh có thể ra về trong ngày.

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-4

Kỹ thuật LEEP thường được thực hiện ngoại trú và sử dụng gây tê tại chỗ

6. Phụ nữ cần chuẩn bị gì trước khi tiến hành thủ thuật LEEP?

Để đảm bảo thủ thuật khoét chóp cổ tử cung diễn ra an toàn và cho kết quả chính xác, phụ nữ cần chuẩn bị như sau:

  • Đi làm thủ thuật sau khi kết thúc kỳ kinh nguyệt 2 - 5 ngày
  • Điều trị dứt điểm các bệnh viêm nhiễm tại âm đạo, cổ tử cung và vùng chậu.
  • Thông báo cho bác sĩ về những loại thuốc đang sử dụng, có thể cần tạm ngưng những loại thuốc tăng nguy cơ chảy máu như aspirin, naproxen, ibuprofen và warfarin theo hướng dẫn của bác sĩ.
  • Không sử dụng tampon, không thụt rửa âm đạo, không bôi gel/kem âm đạo  ít nhất 24 giờ trước khi làm thủ thuật.
  • Không quan hệ tình dục ít nhất 24 giờ trước khi làm thủ thuật.
  • Đã đi nội soi cổ tử cung và sinh thiết trước khi được chỉ định khoét chóp.

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-5

Phụ nữ cần chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi làm khoét chóp cổ tử cung

7. Ảnh hưởng của thủ thuật khoét chóp cổ tử cung

Thủ thuật khoét chóp cổ tử cung nhìn chung rất an toàn với tỷ lệ biến chứng thấp. Phần lớn người bệnh chỉ gặp tác dụng phụ nhẹ như khí hư tăng, đau âm ỉ hoặc chuột rút sau thủ thuật.

7.1. Khoét chóp cổ tử cung có đau không?

Do đã được gây tê tại chỗ, người bệnh hầu như không cảm thấy đau mà chỉ thấy hơi tức nhẹ, đau âm ỉ hoặc chuột rút. Ngoài ra, người bệnh có thể có cảm giác áp lực khi bác sĩ đưa dụng cụ vào âm đạo.

7.2. Khoét chóp cổ tử cung có nguy hiểm không?

Khoét chóp cổ tử cung không nguy hiểm. Tuy nhiên, dù là thủ thuật xâm lấn nhỏ, khoét chóp vẫn có thể gây ra một số biến chứng.

Biến chứng sớm có thể gặp:

  • Chảy máu: biến chứng phổ biến nhất, có thể xảy ra trong lúc làm hoặc trong 2 - 3 tuần sau thủ thuật. Trường hợp chảy máu nhiều cần đến bác sĩ để cầm máu kịp thời.
  • Phản ứng với thuốc tê: hiếm gặp.
  • Nhiễm trùng: khoảng 1% người bệnh có thể gặp phải, có thể điều trị hiệu quả bằng kháng sinh đường uống.
  • Tổn thương thành âm đạo: có thể xảy ra khi vòng điện chạm vào thành âm đạo.

Biến chứng muộn:

  • Hẹp cổ tử cung: gặp nhiều hơn ở phụ nữ sau mãn kinh; có thể cần nong cổ tử cung.
  • Hở cổ tử cung / suy cổ tử cung: thường liên quan đến lấy mẫu hình nón sâu.
  • Vô sinh, hiếm muộn: rất hiếm do hẹp cổ tử cung hoặc giảm chất nhầy.

Nguy cơ thai kỳ:

  • Nguy cơ sinh non tăng nhẹ, nhất là khi đã làm thủ thuật nhiều lần hoặc lấy mô quá sâu.
  • Một số trường hợp sinh con nhẹ cân.
    Khoảng 30% phụ nữ mang thai từng khoét chóp có thể bị xuất huyết muộn sau phẫu thuật.
  • Nguy cơ sảy thai có thể xảy ra ở khoảng 10% phụ nữ.

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-6

Thủ thuật khoét chóp cổ tử cung nhìn chung rất an toàn với tỷ lệ biến chứng thấp

8. Sau khi khoét chóp cổ tử cung cần lưu ý gì?

Sau thủ thuật, cổ tử cung cần vài tuần để hồi phục. Trong thời gian này, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng sinh lý bình thường và cần tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc để tránh nhiễm trùng hoặc chảy máu.

8.1. Khoét chóp cổ tử cung bao lâu thì lành?

Thông thường, cổ tử cung cần khoảng 4 - 6 tuần để hồi phục hoàn toàn sau thủ thuật.

8.2. Những triệu chứng thường gặp sau thủ thuật

  • Dịch tiết loãng màu hồng trong vài ngày đầu.
  • Chuột rút nhẹ giống đau bụng kinh.
  • Dịch màu nâu đen, thường là do thuốc cầm máu và mô hoại tử bong ra.

Các triệu chứng này thường tự hết sau vài ngày đến 1 tuần.

8.3. Sau khi khoét chóp cổ tử cung cần kiêng gì?

  • Tránh dùng tampon, thụt rửa hoặc quan hệ trong thời gian hồi phục.
  • Liên hệ ngay với bác sĩ sản phụ khoa nếu gặp bất kỳ vấn đề nào sau đây: Chảy máu nhiều (nhiều hơn kỳ kinh nguyệt bình thường), chảy máu có cục máu đông, đau bụng dữ dội.
  • Bỏ thuốc lá.
  • Khám phụ khoa và xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ.
  • Tránh làm việc nặng hay vận động mạnh trong giai đoạn phục hồi.
  • Hạn chế số lượng bạn tình và sử dụng bao cao su để giảm nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

8.4. Khi nào cần liên hệ với bác sĩ?

Cần đi khám ngay nếu xuất hiện:

  • Chảy máu nhiều, thấm ướt băng nhanh hơn kỳ kinh nguyệt bình thường.
  • Có cục máu đông lớn.
  • Đau bụng dữ dội, không giảm khi nghỉ ngơi.
  • Sốt, khí hư hôi, dấu hiệu của nhiễm trùng.

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-7

Sau thủ thuật, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng sinh lý bình thường và cần tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc

9. Câu hỏi thường gặp về thủ thuật khoét chóp cổ tử cung (FAQ)

Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về thủ thuật khoét chóp cổ tử cung:

9.1. Sau khi khoét chóp cổ tử cung có sinh con được không?

Phẫu thuật khoét chóp không ảnh hưởng hoàn toàn đến khả năng sinh con nhưng có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non. Bác sĩ khuyến nghị nên chờ ít nhất 6 tháng, tốt nhất là 12 tháng trước khi mang thai trở lại để cổ tử cung hồi phục và theo dõi thai kỳ chặt chẽ trong suốt thai kỳ sau đó.

9.2. Khi nào cần tái khám sau khoét chóp cổ tử cung? 

Sau thủ thuật, người bệnh nên tái khám theo lịch của bác sĩ sản phụ khoa để:

  • Kiểm tra xem các tế bào bất thường đã được loại bỏ hoàn toàn.
  • Phát hiện sớm nguy cơ tái phát hoặc các bất thường mới.

Nếu có dấu hiệu bất thường, bác sĩ sẽ hướng dẫn điều trị bổ sung kịp thời.

9.3. Khoét chóp cổ tử cung hết bao nhiêu tiền?

Chi phí thực hiện thủ thuật có thể dao động tùy từng cơ sở y tế, phương pháp và tình trạng bệnh nhân:

Thủ thuật lẻ: 2.500.000 – 8.000.000 VNĐ.
Chi phí khác có thể phát sinh:

  • Xét nghiệm chẩn đoán ban đầu.
  • Thuốc men trước, trong và sau phẫu thuật.
  • Chi phí nằm viện (nếu cần).
  • Phí bác sĩ và chăm sóc hậu phẫu.

Tổng chi phí có thể khác nhau tùy cơ sở y tế và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, do đó người bệnh nên tham khảo trực tiếp cơ sở thực hiện để được tư vấn cụ thể.

khoet-chop-co-tu-cung-bang-vong-dien-nhiet-8

Chi phí thực hiện thủ thuật có thể dao động tùy từng cơ sở y tế

Thủ thuật khoét chóp cổ tử cung là phương pháp quan trọng giúp chẩn đoán và điều trị các tổn thương cổ tử cung một cách hiệu quả, đặc biệt với những trường hợp loạn sản và ung thư giai đoạn đầu. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để tầm soát ung thư cổ tử cung và thực hiện thủ thuật khoét chóp cổ tử cung an toàn, hãy tới ngay Trung tâm Y khoa NeoMedic. Với đội ngũ bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và quy trình chăm sóc chuyên nghiệp, NeoMedic giúp bạn:

  • Thực hiện khám và sàng lọc ung thư cổ tử cung toàn diện.
  • Thực hiện thủ thuật khoét chóp cổ tử cung (LEEP)  chuẩn y khoa, đảm bảo an toàn, hạn chế biến chứng.
  • Hướng dẫn chăm sóc trước và sau thủ thuật, theo dõi kết quả và tư vấn phục hồi sức khỏe sinh sản.

Liên hệ ngay hotline 0968 636 630 để được tư vấn!

Nguồn:

1. Danielle B. Cooper; Jose Carugno; Charles J. Dunton; Gary W. Menefee, 2023. Cold Knife Conization of the Cervix. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441845/.

2. American College of Obstetricians and Gynecologists, 2022. Loop Electrosurgical Excision Procedure (LEEP). https://www.acog.org/womens-health/faqs/loop-electrosurgical-excision-procedure.

3. Istvan Nyirjesy, 2024. Conization of Cervix. https://emedicine.medscape.com/article/270156-overview#a4.

4. Lindsey Pflugner, 2024. Loop Electrosurgical Excision Procedure (LEEP)https://emedicine.medscape.com/article/1998067-overview.