Ung thư phổi: Thông tin cơ bản bạn nên biết

Ung thư phổi là gì?

Ung thư phổi là một trong những loại ung thư phổ biến và gây tử vong hàng đầu trên thế giới

Ung thư phổi là loại ung thư bắt đầu từ phổi và có thể lan rộng ra các bộ phận khác trong cơ thể. Bệnh thường bắt đầu ở các thành tường xốp, màu hồng xám của đường dẫn khí trong phổi (gọi là phế quản hoặc tiểu phế quản ) hoặc các túi khí (gọi là phế nang).

Có hơn 20 loại ung thư phổi khác nhau. Hai loại chính là ung thư phổi không tế bào nhỏ và ung thư phổi tế bào nhỏ.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ

Ung thư biểu mô tuyến (Adenocarcinoma) là loại ung thư phổi không tế bào nhỏ phổ biến nhất, chiếm khoảng 40% các trường hợp ung thư phổi. Loại ung thư này thường gặp ở những người hút thuốc hoặc đã từng hút thuốc, và là loại ung thư phổi phổ biến nhất ở những người không hút thuốc.

Tỷ lệ mắc bệnh ở phụ nữ cao hơn nam giới, và những người mắc loại ung thư này thường trẻ tuổi hơn so với những người mắc các loại ung thư phổi khác.

Ung thư biểu mô tuyến có thể lan đến hạch bạch huyết, xương hoặc các cơ quan khác như gan.

Carcinoma tế bào vảy thường bắt đầu từ các nhánh lớn nhất của phổi, được gọi là phế quản trung tâm.

Loại ung thư này chiếm khoảng 30% các ca ung thư phổi, và phổ biến hơn ở nam giới và những người hút thuốc. Nó có thể tạo thành một khoang trong khối u và thường ảnh hưởng đến các đường dẫn khí lớn. Triệu chứng có thể bao gồm ho ra máu. Carcinoma tế bào vảy cũng có thể lan đến hạch bạch huyết, xương và các cơ quan khác như gan.

Carcinoma tế bào lớn là nhóm các loại ung thư với tế bào lớn, thường bắt đầu ở các rìa ngoài của phổi. Loại ung thư này ít phổ biến hơn so với ung thư tuyến và carcinoma tế bào vảy, chỉ chiếm khoảng 10%-15% các ca ung thư phổi. Các khối u này phát triển nhanh và dễ lan đến các hạch bạch huyết gần đó cũng như các bộ phận xa của cơ thể.

Ung thư phổi tế bào nhỏ

Đây là dạng ung thư phổi nguy hiểm và phát triển nhanh nhất. Loại ung thư này thường bắt đầu ở các phế quản lớn, ở trung tâm phổi. Hầu hết những người mắc bệnh đều là người hút thuốc. Ung thư phổi tế bào nhỏ lan rất nhanh, thường trước khi các triệu chứng xuất hiện. Nó thường di căn đến gan, xương và não. Ung thư phổi tế bào nhỏ chiếm khoảng 10%-15% tổng số ca ung thư phổi.

Triển vọng sống của bệnh nhân ung thư phổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại ung thư, tình trạng sức khỏe tổng thể và mức độ tiến triển của bệnh khi được phát hiện.

Nguyên nhân gây ung thư phổi

Hút thuốc là nguyên nhân lớn nhất gây ung thư phổi, chiếm khoảng 85% tổng số ca mắc bệnh.

Bỏ thuốc lá có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi. Tuy nhiên, những người đã từng hút thuốc vẫn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn một chút so với những người không hút thuốc.

Ngoài ra, còn một số yếu tố khác. Một số khiếm khuyết di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi ở một số người.

Khói thuốc lá thụ động cũng là nguyên nhân gây bệnh. Những người sống cùng với người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn từ 20% đến 30% so với những người sống trong môi trường không có khói thuốc. Những người từng tiếp xúc với xạ trị cũng có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn.

Một số hóa chất khác cũng có thể gây hại. Những người làm việc với amiăng, hoặc tiếp xúc với bụi uranium hay khí radon phóng xạ, có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn, đặc biệt nếu họ hút thuốc.

Mô phổi bị sẹo do các bệnh lý hoặc nhiễm trùng, như xơ cứng bì hay lao phổi, có thể làm tăng nguy cơ hình thành khối u trong mô đó. Các bác sĩ gọi đây là carcinoma sẹo. Nguy cơ mắc ung thư phổi cũng cao hơn ở những người mắc bệnh xơ phổi hoặc nhiễm HIV.

Một số nghiên cứu cũng cho rằng chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh, nhưng điều này vẫn chưa được xác nhận rõ ràng.

Triệu chứng ung thư phổi

Ở giai đoạn đầu, ung thư phổi thường không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, với một số người, các dấu hiệu cảnh báo có thể liên quan đến ung thư phổi bao gồm:

• Khó thở
• Ho kéo dài không dứt
• Khò khè
• Ho ra máu
• Đau ngực
• Sốt
• Sụt cân, có thể kèm theo hoặc không kèm theo mất cảm giác thèm ăn
• Giọng nói khàn
• Đau hoặc yếu vai, cánh tay
• Khó nuốt
• Đau xương bất thường

Nếu bạn gặp phải những triệu chứng này, hãy thảo luận với bác sĩ. Có thể có những nguyên nhân khác giải thích cho các triệu chứng này.

Chẩn đoán ung thư phổi sớm

Một loại chụp CT, gọi là chụp CT xoắn ốc liều thấp, đã giúp phát hiện ung thư phổi sớm ở những người hút thuốc hoặc đã từng hút thuốc, khi kết hợp với các xét nghiệm khác.

Cơ quan về các dịch vụ Y tế dự phòng Hoa Kỳ (U.S. Preventive Services Task Force) khuyến nghị thực hiện chụp CT hàng năm cho những người từ 55 đến 80 tuổi, đặc biệt là những người hút thuốc nặng hoặc đã bỏ thuốc trong vòng 15 năm qua.

Điều trị ung thư phổi

Phương pháp điều trị ung thư phổi phụ thuộc vào loại ung thư và mức độ tiến triển của bệnh.

Trong một số trường hợp, nếu bệnh chưa lan rộng, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật để loại bỏ khối u. Bạn cũng có thể cần điều trị bằng xạ trị hoặc hóa trị.

Nếu ung thư phổi của bạn đã tiến triển – ví dụ, nếu bệnh đã lan ra các bộ phận khác của cơ thể – vẫn có các phương pháp điều trị giúp kiểm soát bệnh và giảm triệu chứng. Xạ trị và hóa trị có thể được sử dụng để thu nhỏ khối u và kiểm soát các triệu chứng.

Các phương pháp điều trị mới như liệu pháp nhắm mục tiêu và liệu pháp miễn dịch có thể là lựa chọn mà bác sĩ khuyến nghị, tùy thuộc vào loại khối u của bạn.

Quản lý cơn đau cũng rất quan trọng. Trong suốt quá trình điều trị, nếu bạn cảm thấy đau, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.

Nếu bác sĩ đề cập đến "chăm sóc giảm nhẹ", điều này có nghĩa là giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn, quản lý cơn đau và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, chăm sóc giảm nhẹ không giống như chăm sóc cuối đời (hospice care), vốn tập trung vào việc chuẩn bị cho giai đoạn cuối của cuộc sống.

Bên cạnh đó, đừng quên chú ý đến cảm xúc của mình. Đối mặt với ung thư là một thử thách lớn, và cảm giác lo lắng, tức giận hoặc buồn bã là điều hoàn toàn bình thường. Trò chuyện với chuyên gia tư vấn hoặc tham gia nhóm hỗ trợ có thể giúp bạn vượt qua những cảm xúc này và đối mặt với các khó khăn trong quá trình điều trị.

Trước khi quyết định phương pháp điều trị phù hợp, bác sĩ sẽ xác định mức độ tiến triển của ung thư phổi, một quá trình gọi là "phân giai" (staging). Quá trình này thường bao gồm chụp CT ngực và bụng, và có thể cần thực hiện chụp PET. Bạn cũng có thể phải làm các xét nghiệm khác như chụp xương, CT hoặc MRI não, và các xét nghiệm bổ sung khác.

Nguồn: https://www.webmd.com/lung-cancer/understanding-lung-cancer-basics