Chế độ ăn uống khi mắc ung thư
Chế độ ăn uống rất quan trọng khi bạn mắc ung thư. Cơ thể cần đủ calo và dưỡng chất để duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, bệnh có thể khiến việc cung cấp những dưỡng chất cần thiết trở nên khó khăn, và điều này có thể thay đổi trước, trong và sau quá trình điều trị. Đôi khi, bạn cũng có thể cảm thấy không muốn ăn.
Bạn không cần phải thay đổi hoàn toàn chế độ ăn uống. Chỉ cần áp dụng một vài mẹo đơn giản để các thực phẩm tốt cho cơ thể trở nên dễ ăn và hấp dẫn hơn.
Trước khi điều trị
Chế độ ăn lành mạnh hỗ trợ điều trị ung thư, nâng cao sức khỏe và chất lượng sống
Hãy bắt đầu chú trọng đến việc ăn uống lành mạnh ngay từ khi bắt đầu chuẩn bị cho điều trị. Bạn không thể biết trước điều trị sẽ ảnh hưởng như thế nào, hoặc bạn sẽ gặp phải tác dụng phụ gì. Vì vậy, cung cấp dinh dưỡng tốt từ sớm là một lựa chọn sáng suốt. Điều này không chỉ giúp bạn cảm thấy khỏe hơn mà còn giúp cơ thể duy trì sức mạnh.
Đây cũng là thời điểm lý tưởng để chuẩn bị cho những ngày bạn không muốn nấu ăn. Hãy dự trữ trong tủ lạnh và tủ pantry những thực phẩm lành mạnh, đặc biệt là những món dễ chế biến hoặc không cần nấu. Các loại hạt, sốt táo, sữa chua, rau củ đã cắt sẵn và cơm lứt hay ngũ cốc nguyên hạt có thể nấu nhanh trong lò vi sóng là những lựa chọn tiện lợi. Bạn cũng có thể nấu sẵn một số món ăn yêu thích và đông lạnh để dùng sau.
Ngoài ra, đừng quên nhờ bạn bè hoặc gia đình hỗ trợ bạn bằng cách mang đồ ăn trong những ngày đầu hoặc tuần đầu điều trị.
Trong quá trình điều trị
Có những ngày bạn cảm thấy đói, nhưng cũng có những ngày thức ăn là điều bạn không muốn nghĩ đến.
Vào những ngày bạn cảm thấy khỏe, hãy ưu tiên ăn nhiều protein và calo lành mạnh. Điều này sẽ giúp cơ thể bạn duy trì sức mạnh và hỗ trợ quá trình phục hồi từ những tổn thương do ung thư hoặc điều trị.
Các thực phẩm giàu protein bao gồm:
- Thịt nạc, gà, và cá
- Trứng
- Đậu, hạt, và các loại hạt giống
- Phô mai, sữa, và sữa chua
Hãy cố gắng ăn ít nhất 2 và 1/2 cốc trái cây và rau củ mỗi ngày. Đặc biệt, đừng quên bổ sung các loại rau xanh đậm, rau vàng đậm, và trái cây họ cam quýt như cam, bưởi. Các thực phẩm này không chỉ giàu màu sắc mà còn cung cấp rất nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Hãy nhớ rửa chúng thật sạch trước khi ăn.
Uống đủ nước trong suốt cả ngày. Nước lọc là lựa chọn tốt nhất. Bạn cũng có thể thử uống nước ép tươi, giúp cung cấp thêm vitamin và giữ cơ thể luôn đủ nước.
Một điều quan trọng là bạn không nên ăn thịt, cá, hay gia cầm sống hoặc chưa nấu chín. Hãy tránh thực phẩm và đồ uống chưa được tiệt trùng.
Ăn khi bạn thấy đói. Nếu bạn cảm thấy đói vào buổi sáng, hãy làm bữa sáng trở thành bữa ăn lớn nhất trong ngày. Nếu cảm giác thèm ăn giảm dần trong ngày, bạn có thể thay thế các bữa ăn chính bằng các loại đồ uống thay thế bữa ăn. Nếu việc ăn uống trở nên khó khăn, thay vì hai hoặc ba bữa lớn, hãy thử chia ra thành năm hoặc sáu bữa nhỏ trong ngày.
Đừng quên chuẩn bị sẵn những món ăn nhẹ lành mạnh, như sữa chua, ngũ cốc, phô mai với bánh quy, hay súp. Nếu bạn đang điều trị hóa trị, một bữa ăn nhẹ hoặc một món ăn nhỏ ngay trước khi điều trị có thể giúp giảm cảm giác buồn nôn.
Kiểm soát tác dụng phụ
Nhiều tác dụng phụ của các phương pháp điều trị ung thư có thể làm cho việc ăn uống trở nên khó khăn. Tuy nhiên, chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp giảm bớt một số vấn đề phổ biến mà bạn gặp phải.
Buồn nôn/nôn mửa: Tránh những món ăn nhiều dầu mỡ, cay, hoặc có mùi mạnh. Hãy ăn các món khô như bánh quy hoặc bánh mì nướng mỗi vài giờ. Uống nước lỏng như nước dùng, nước thể thao hoặc nước lọc từng ngụm nhỏ.
Vấn đề miệng và họng: Nếu bị lở loét, đau hoặc khó nuốt, hãy chọn thực phẩm mềm. Tránh những món thô cứng, cay hoặc có tính axit. Ăn thức ăn khi còn ấm (không quá nóng hoặc lạnh). Ngoài ra, bạn có thể dùng ống hút khi uống súp hoặc đồ uống.
Tiêu chảy và táo bón: Nếu bị tiêu chảy, hãy đảm bảo uống đủ nước. Uống nhiều chất lỏng và hạn chế các thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt và rau. Còn nếu bị táo bón, hãy từ từ bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn và tiếp tục uống nhiều nước.
Thay đổi vị giác: Điều trị ung thư có thể làm thay đổi vị giác của bạn. Những món bạn không thích trước đây có thể lại trở nên ngon miệng hơn. Hãy thử các món có vị chua như gừng hoặc lựu, hoặc các gia vị như hương thảo, bạc hà và oregano để tăng thêm hương vị cho bữa ăn.
Chế độ ăn cho người bị ung thư
Nhiều người quảng bá các chế độ ăn "đặc biệt" mà họ cho là có thể giúp điều trị ung thư hoặc ngăn ngừa ung thư tái phát. Có thể bạn đã nghe nói đến việc ăn chay, thuần chay hoặc ăn chế độ sống. Tuy nhiên, trước khi thay đổi chế độ ăn uống, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn.
Không có chế độ ăn nào có thể chữa khỏi ung thư, và cũng không có nghiên cứu khoa học chứng minh rằng một chế độ ăn cụ thể, như chế độ ăn chay, có thể giảm nguy cơ ung thư quay lại.
Lời khuyên tốt nhất là duy trì một chế độ ăn cân bằng, bao gồm các nguồn protein nạc, trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm sữa ít béo. Đồng thời, hạn chế đường, caffeine, muối và rượu.
