Chỉ số Cyfra 21 1 dương tính giả khi nào?

Xét nghiệm Cyfra 21-1 thường được sử dụng trong chẩn đoán và theo dõi ung thư phổi. Tuy nhiên, nhiều người hoang mang khi nhận kết quả cyfra 21-1 dương tính giả, lo sợ mình mắc bệnh nghiêm trọng. Tuy nhiên Đây có thể chỉ là tín hiệu từ một số bệnh lý lành tính hoặc sai số xét nghiệm. Tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây!

1. Sơ lược về chỉ số Cyfra 21-1

Cyfra 21-1 là một loại chất chỉ điểm khối u (tumor marker) có bản chất là mảnh nhỏ của protein cytokeratin 19 – một thành phần cấu tạo nên tế bào biểu mô. Khi các tế bào, đặc biệt là tế bào ung thư, bị phá hủy, cytokeratin 19 có thể giải phóng vào máu và được phát hiện thông qua xét nghiệm.

Để định lượng Cyfra 21-1 trong huyết thanh, phương pháp xét nghiệm được áp dụng là miễn dịch hóa phát quang, sử dụng kháng thể đặc hiệu gắn với mảnh cytokeratin 19, từ đó đo được nồng độ Cyfra 21-1 một cách chính xác và nhanh chóng.

Hiện nay, chỉ số Cyfra 21-1 được ứng dụng phổ biến nhất trong chẩn đoán, theo dõi và đánh giá đáp ứng điều trị ở bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ.

Cyfra 21-1 là một loại chất chỉ điểm khối u

2. Cyfra 21-1 dương tính giả là gì?

Khi xét nghiệm Cyfra 21-1 cho kết quả tăng cao, nhiều người thường nghĩ ngay đến ung thư phổi. Tuy nhiên, có những trường hợp chỉ số này bất thường nhưng thực tế bệnh nhân không hề mắc ung thư. Hiện tượng đó được gọi là cyfra 21-1 dương tính giả.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này khá đa dạng:

• Bệnh lý phổi: Viêm phổi, lao phổi hay bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
• Bệnh lý tiêu hóa: Tổn thương gan, viêm gan, viêm đường mật, polyp đại tràng, viêm dạ dày,...
• Bệnh thận - tiết niệu: Suy thận, u nang thận, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, u bàng quang lành tính,…
• Bệnh lý vùng chậu: viêm nội mạc tử cung, viêm nhiễm phần phụ, u nang buồng trứng,...
• Yếu tố kỹ thuật: Quá trình lấy mẫu, bảo quản và phân tích xét nghiệm; sự xuất hiện phản ứng chéo giữa các kháng thể hoặc sử dụng các phương pháp thử nghiệm khác nhau.

Vì vậy, Cyfra 21-1 dương tính giả không có nghĩa đồng nghĩa với ung thư và marker này không hoàn toàn đặc hiệu cho ung thư. Đây chỉ là một tín hiệu cảnh báo ban đầu và cần được xác nhận thêm bằng các xét nghiệm và phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác.

Cyfra 21-1 dương tính giả không có nghĩa đồng nghĩa với ung thư

3. Cyfra 21-1 dương tính giả khác gì với dương tính thật?

Không phải kết quả Cyfra 21-1 tăng cao nào cũng đồng nghĩa với ung thư. Để tránh hiểu nhầm, cần phân biệt rõ giữa dương tính giả và dương tính thật.

• Dương tính thật: Chỉ số Cyfra 21-1 tăng kèm theo bằng chứng cụ thể về tổn thương ác tính. Những bằng chứng này thường được ghi nhận qua các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như CT scan, X-quang hoặc xác nhận bằng sinh thiết mô bệnh học.
• Dương tính giả: Chỉ số Cyfra 21-1 cao nhưng không tìm thấy dấu hiệu khối u hay tổn thương ung thư trên kết quả chụp chiếu và xét nghiệm giải phẫu bệnh; có dấu hiệu của các bệnh lý khác hoặc không.

Trong thực tế lâm sàng, việc chỉ dựa vào Cyfra 21-1 để đưa ra kết luận là chưa đủ. Các bác sĩ thường chỉ định thêm những xét nghiệm bổ sung khác như marker CEA, SCC, NSE, cùng với các phương tiện chẩn đoán hình ảnh hiện đại để có cái nhìn toàn diện.

Một điểm đáng lưu ý là độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm Cyfra 21-1 không giống nhau ở từng loại ung thư phổi. Chẳng hạn, với ung thư biểu mô không tế bào nhỏ, độ chính xác thường cao hơn so với các thể ung thư khác. Vì vậy, khi nghi ngờ mắc bệnh, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chẩn đoán đúng hướng và có kế hoạch điều trị kịp thời.

Trong thực tế lâm sàng, việc chỉ dựa vào Cyfra 21-1 để đưa ra kết luận là chưa đủ.

4. Làm gì khi nhận kết quả Cyfra 21-1 dương tính giả?

Khi đối diện với kết quả Cyfra 21-1 dương tính giả, người bệnh cần:

• Tránh hoang mang, trao đổi kỹ với bác sĩ để được giải thích rõ ràng..
• Thực hiện thêm các kiểm tra cần thiết như CT scan, MRI, PET-CT, xét nghiệm marker khác (CEA, SCC, NSE…) hoặc sinh thiết nếu có chỉ định.
• Tuân thủ lịch theo dõi định kỳ để kiểm soát tình trạng sức khỏe và phát hiện kịp thời nếu có bất thường.

5. Cách hạn chế nguy cơ dương tính giả khi xét nghiệm Cyfra 21-1

Kết quả xét nghiệm Cyfra 21-1 đôi khi có thể bị sai lệch bởi nhiều yếu tố ngoài ung thư. Vì vậy, để hạn chế tình trạng dương tính giả, người bệnh cần lưu ý: 

• Thực hiện xét nghiệm tại cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ chuyên môn và trang thiết bị hiện đại để đảm bảo kết quả nhận được là chính xác.
• Cung cấp đầy đủ thông tin về bệnh nền và thuốc đang sử dụng cho bác sĩ, giúp loại trừ các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
• Xét nghiệm lặp lại khi cần thiết, đặc biệt trong trường hợp chỉ số bất thường nhưng chưa rõ nguyên nhân.

Người bệnh nên thực hiện xét nghiệm tại cơ sở y tế uy tín

Hiện tượng cyfra 21 1 dương tính giả là một trong những hạn chế của xét nghiệm marker khối u. Hãy tin tưởng vào bác sĩ chuyên khoa và duy trì kiểm tra sức khỏe thường xuyên để đảm bảo an toàn cho bản thân bạn nhé!