Chẩn đoán và điều trị ung thư phổi

Ung thư có thể được phát hiện lần đầu ở những vị trí xa, nhưng vẫn được gọi là ung thư phổi nếu có bằng chứng cho thấy nó xuất phát từ phổi.

Chẩn đoán ung thư phổi như thế nào?

Bác sĩ có thể nghi ngờ ung thư phổi nếu kết quả khám sức khỏe cho thấy các dấu hiệu sau:

  • Hạch bạch huyết sưng to phía trên xương đòn
  • Khối u trong bụng
  • Khó thở hoặc thở yếu
  • Âm thanh bất thường trong phổi
  • Âm đục khi gõ vào ngực
  • Đồng tử không đều
  • Sụp mí mắt
  • Yếu một cánh tay
  • Tĩnh mạch giãn ở cánh tay, ngực hoặc cổ
  • Sưng mặt

Một số loại ung thư phổi có thể làm tăng mức độ bất thường của một số hormone hoặc chất trong máu, chẳng hạn như canxi. Nếu mức canxi của bạn cao hơn bình thường và không có nguyên nhân rõ ràng khác, bác sĩ có thể nghi ngờ bạn mắc ung thư phổi.

Ung thư phổi, mặc dù bắt đầu từ phổi, cũng có thể lan ra các bộ phận khác của cơ thể, như xương, gan, tuyến thượng thận hoặc não. Ung thư có thể được phát hiện lần đầu ở những vị trí xa, nhưng vẫn được gọi là ung thư phổi nếu có bằng chứng cho thấy nó xuất phát từ phổi.

Khi ung thư phổi bắt đầu gây triệu chứng, nó thường có thể được phát hiện qua X-quang. Đôi khi, ung thư phổi chưa gây triệu chứng được phát hiện qua X-quang ngực thực hiện vì mục đích khác. Bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm CT ngực để kiểm tra chi tiết hơn.

Chẩn đoán ung thư phổi thường được xác nhận bằng sinh thiết phổi. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống mỏng có ánh sáng, đưa qua mũi hoặc miệng xuống đường thở để tiếp cận khối u và lấy mẫu mô nhỏ. Phương pháp này gọi là nội soi phế quản, thường kết hợp với sinh thiết có hướng dẫn bằng siêu âm nội phế quản (EBUS). Đây là phương pháp hữu ích cho các khối u gần trung tâm của phổi.

chan-doan-va-dieu-tri-ung-thu-phoi-1

Chẩn đoán ung thư phổi bao gồm nhiều bước, từ khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh, đến sinh thiết mô để xác nhận tế bào ung thư

Nếu sinh thiết xác nhận ung thư phổi, bác sĩ sẽ sử dụng các xét nghiệm khác để xác định loại ung thư và mức độ lan rộng của nó. Các hạch bạch huyết gần đó có thể được kiểm tra tế bào ung thư thông qua một thủ thuật gọi là nội soi trung thất. Ngoài ra, các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như CT, PET, chụp xương, và MRI hoặc CT não cũng có thể phát hiện ung thư ở những bộ phận khác của cơ thể.

Nếu có dịch trong khoảng không gian giữa lớp mô lót thành ngực và phổi, việc lấy dịch bằng kim (gọi là chọc dò màng phổi) có thể giúp chẩn đoán ung thư cũng như cải thiện triệu chứng thở. Nếu xét nghiệm dịch không phát hiện tế bào ung thư – khoảng 60% trường hợp – bác sĩ có thể thực hiện một thủ thuật gọi là phẫu thuật nội soi lồng ngực hỗ trợ video (VATS) để kiểm tra lớp niêm mạc phổi tìm khối u và lấy mẫu mô.

Vì nước bọt, dịch nhầy và X-quang ngực không hiệu quả trong việc phát hiện các khối u nhỏ, nên không khuyến nghị chụp X-quang ngực hàng năm để sàng lọc ung thư phổi.

Tuy nhiên, Lực lượng đặc nhiệm các dịch vụ phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (The United States Preventive Services Task Force - USPSTF)  khuyến nghị nên thực hiện sàng lọc CT xoắn ốc liều thấp đối với những người có nguy cơ cao mắc ung thư phổi. Những người này bao gồm những người hút thuốc và những người đã bỏ thuốc từ 50 đến 80 tuổi, có tiền sử hút thuốc 20 gói thuốc trở lên và hiện vẫn tiếp tục hút thuốc hoặc đã bỏ thuốc trong vòng 15 năm qua. Một "gói thuốc năm" là số gói thuốc bạn hút mỗi ngày, nhân với số năm bạn đã hút thuốc. Nếu bạn đã bỏ thuốc hơn 15 năm, việc sàng lọc có thể không cần thiết.

Các phương pháp điều trị ung thư phổi 

Phẫu thuật ung thư phổi

Quyết định thực hiện phẫu thuật dựa trên loại ung thư phổi, mức độ lan rộng của bệnh và tình trạng sức khỏe tổng thể của bạn, đặc biệt là chức năng của phổi. Nhiều người mắc ung thư phổi, đặc biệt là những người hút thuốc, có thêm các vấn đề về phổi hoặc tim mạch khiến việc phẫu thuật trở nên khó khăn. Trước đây, ung thư phổi đã lan đến các hạch bạch huyết giữa phổi thường được coi là không thể phẫu thuật. Tuy nhiên, khi kết hợp phẫu thuật với hóa trị sau đó, tỷ lệ sống sót đã được cải thiện.

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính đối với ung thư phổi không  phải tế bào nhỏ. Bác sĩ sẽ loại bỏ khối u cùng với mô phổi xung quanh và các hạch bạch huyết. Đôi khi, toàn bộ phổi cần phải được cắt bỏ. Sau phẫu thuật, bạn sẽ phải ở lại bệnh viện vài ngày để hồi phục và theo dõi tình trạng sức khỏe.

Xạ trị ung thư phổi

Xạ trị có thể cần thiết để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, nhưng thường sẽ được hoãn lại ít nhất một tháng để vết thương sau phẫu thuật lành lại. Các trường hợp ung thư phổi không phải tế bào nhỏ mà không thể phẫu thuật thường được điều trị bằng xạ trị, thường kết hợp với hóa trị.

Hóa trị và liệu pháp kết hợp trong điều trị ung thư phổi

Vì ung thư phổi tế bào nhỏ có xu hướng lan rộng nhanh chóng, nó thường được điều trị bằng liệu pháp hóa trị kết hợp – sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau – thường kết hợp với xạ trị. Phẫu thuật đôi khi cũng được áp dụng, nhưng chỉ khi ung thư ở giai đoạn rất sớm, điều này khá hiếm gặp.

Những người có ung thư đã di căn, tức là lan ra các bộ phận xa của cơ thể, thường được điều trị bằng hóa trị hoặc xạ trị. Vì ung thư phổi di căn rất khó chữa, mục tiêu chính của điều trị là giảm đau và kéo dài sự sống. Các phương pháp điều trị hiện nay có thể làm thu nhỏ khối u, từ đó giảm bớt cơn đau và các triệu chứng khác.

Hiện nay, các chuyên gia khuyến nghị bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn muộn nên nhận sự chăm sóc giảm nhẹ (chăm sóc nhằm làm giảm đau và các triệu chứng khác) cùng với việc điều trị ung thư. Điều này không chỉ giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn mà còn cải thiện kết quả điều trị nếu hóa trị được thực hiện đồng thời.

Dữ liệu gần đây cũng cho thấy hóa trị có thể giúp ngăn ngừa ung thư phổi tái phát ở những bệnh nhân ở giai đoạn đầu.

chan-doan-va-dieu-tri-ung-thu-phoi-2

Hóa trị là một phương pháp điều trị quan trọng trong ung thư phổi, đặc biệt là khi bệnh ở giai đoạn tiến triển

Các phương pháp điều trị ung thư phổi khác

Các nhà nghiên cứu luôn tìm kiếm những phương pháp điều trị ung thư phổi hiệu quả hơn, giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Những sự kết hợp mới của hóa trị, các phương pháp xạ trị hiện đại, cùng với việc sử dụng thuốc làm tăng độ nhạy của tế bào ung thư đối với xạ trị đang được nghiên cứu.

Phẫu thuật xạ trị chính xác và điều trị bằng sóng radio tần số đã được áp dụng để điều trị ung thư phổi giai đoạn đầu ở những bệnh nhân không thể phẫu thuật. Phương pháp này cũng có thể được sử dụng để điều trị các khối u tại chỗ tái phát.

Các loại thuốc nhắm vào thụ thể yếu tố tăng trưởng (EGFR) như afatinib (Gilotrif), amivantamab-vmiw (Rybrevant), dacomitinib (Vizimpro), erlotinib (Tarceva), mobocertinib (Exkivity), necitumumab (Portrazza) và osimertinib (Tagrisso), cũng như các thuốc tác động vào nguồn cung cấp máu cho khối u như bevacizumab (Avastin) và ramucirumab (Cyramza), đã chứng tỏ hiệu quả trong việc kiểm soát ung thư phổi giai đoạn muộn. Gefitinib (Iressa) cũng đã được phê duyệt để điều trị ung thư phổi di căn không phải tế bào nhỏ, mang lại thêm một lựa chọn điều trị nhắm mục tiêu cho các khối u có đột biến EGFR đặc biệt.

Atezolizumab (Tecentriq), cemiplimab (Libtayo), durvalumab (Imfinzi), nivolumab (Opdivo) và pembrolizumab (Keytruda) là các thuốc miễn dịch giúp ngăn cản một protein khiến cơ thể không thể tự chống lại ung thư. Những thuốc này được tiêm qua đường tĩnh mạch mỗi 2-3 tuần.

Các thuốc alectinib (Alecensa), brigatinib (Alunbrig), certinib (Zykadia), crizotinib (Xalkori) và lorlatinib (Lorbrena) đã được phát hiện có tác dụng tấn công một phân tử đặc biệt, sự thay đổi gen ALK, có mặt trong một số khối u phổi. Dabrafenib (Tafinlar) và trametinib (Mekinist) nhắm vào các protein trong khối u có đột biến gen BRAF.

Entrectinib (Rozlytrek) và larotrectinab (Vitrakvi) nhắm vào một gen gọi là neurotrophic tyrosine kinase (NTRK), có mặt trong một số khối u.

Adagrasib (Krazati) và sotorasib (Lumakras) được dùng để điều trị ung thư phổi ở bệnh nhân trưởng thành có đột biến gen KRAS.

Hiện nay, việc kiểm tra bệnh nhân để xác định xem các loại thuốc này có thể điều trị hiệu quả loại ung thư phổi của họ hay không là một phương pháp phổ biến.

Nguồn: https://www.webmd.com/lung-cancer/lung-cancer-diagnosis