Tìm hiểu về ung thư vòm mũi họng - triệu chứng và chẩn đoán
Bài được viết bởi: PGS.TS.BS Tạ Văn Tờ - Giám đốc Trung tâm Giải phẫu bệnh và Sinh học phân tử Bệnh viện K; Trưởng Bộ môn Giải phẫu bệnh Trường ĐHY Hà Nội
Đại cương
Ung thư vòm mũi họng (UTVMH) là ung thư đứng đầu trong các ung thư đầu cổ. Tại Việt Nam, UTVMH đứng thứ 9 trong 10 loại ung thư phổ biến. Tỷ lệ nam giới mắc thường gấp 2 nữ. Bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn III-IV. Việc khám tai-mũi-họng định kỳ có vai trò quan trọng giúp phát hiện sớm.
Yếu tố nguy cơ:
Nguyên nhân bệnh sinh chưa rõ nhưng có những yếu tố nguy cơ gây UTVMH:
- Nhiễm virus Epstain-Barr Virus (EBV)
- Hút thuốc, uống rượu, ăn dưa muối, cá muối, đồ mốc
- Khói bụi công nghiệp
Triệu chứng
- Giai đoạn đầu rất mờ nhạt, kín đáo dễ nhầm các bệnh khác: viêm mũi, viêm tại giữa, viêm xoang
- Giai đoạn muộn:
+ Ù tai, đau nửa đầu âm ỉ không thành cơn, ngạt mũi, dịch mũi có máu
+ Nổi hạch cổ: đặc biệt là hạch cổ cao
+ Một số trường hợp nổi hạch cổ cao nhưng biểu hiện tổn thương tại vòm không rõ
+ Liệt dây thần kinh sọ: lệch mặt, sụp mi, rối loạn khứu giác
Chẩn đoán:
- Nội soi vòm bằng ống soi mềm kết hợp sinh thiết là phương pháp tốt nhất để chẩn đoán chính xác
- Chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ để đánh giá mức độ xâm lấn của tổn thương
Phòng ngừa phát hiện sớm và điều trị
- Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo khám tai-mũi họng 3 năm 1 lần cho người > 20 tuổi và hàng năm cho người > 40 tuổi
- Điều trị: Xạ trị áp dụng cho giai đoạn sớm. Hóa xạ trị kết hợp đối với ung thư giai đoạn muộn.
