Chia sẻ của BS Lê Thanh Tâm về Bệnh Cơ - Xương - Khớp ở người cao tuổi

Một người cao tuổi có thể mắc nhiều bệnh mạn tính và nguy cơ tăng nặng (đợt cấp) cũng như gặp các biến cố bệnh tật đột ngột do bệnh đang mắc hoặc một bệnh cấp tính khác có thể đe dọa tính mạng.

Đối với hệ thống cơ - xương - khớp, người cao tuổi phải đối mặt với các thay đổi chính như: giảm khối lượng, mật độ cơ - xương (ước tính khối cơ giảm 1-2% mỗi năm sau tuổi trung niên), giảm sức mạnh cơ làm giảm chức năng vận động, loãng xương, tăng nguy cơ té ngã, gãy xương; khớp cứng hơn, sụn giảm chất lượng, giảm dịch khớp, thoái hóa, cứng khớp. Bên cạnh đó vi tuần hoàn và tưới máu cơ - xương - khớp ở người cao tuổi kém cũng dẫn đến giảm nuôi dưỡng sụn, xương, mô mềm, từ đó giảm khả năng tái tạo và phục hồi. Ngoài ra, đau cơ - xương - khớp mạn tính ở người cao tuổi còn liên quan đến những biến đổi về tâm lý, hành vi thường gặp ở tuổi này.

Do vậy, việc thăm khám cơ - xương - khớp cho người cao tuổi cần đánh giá toàn diện về các khía cạnh sau:

• Tình trạng đau, mức độ và ảnh hưởng đến chức năng vận động - sinh hoạt cũng như tâm lý của người bệnh.
• Nguy cơ té ngã: tiền sử té ngã, dáng đi, run, yếu cơ, di chứng các biến cố bệnh trước đây hoặc thuốc đang dùng tăng nguy cơ té ngã.
• Chế độ dinh dưỡng hàng ngày, tình trạng béo phì, suy dinh dưỡng; đánh giá khối cơ, đo loãng xương nếu có nguy cơ.
• Bệnh đồng mắc và các thuốc đang dùng, đồng thời kiểm tra chức năng gan, thận.
• Đánh giá nhận thức, tâm lý và xã hội để phát hiện sớm các tình trạng rối loạn nhận thức, trầm cảm, lo âu; đánh giá hoàn cảnh sống và hoàn cảnh gia đình của người bệnh.

Điều trị đa mô thức đối với người bệnh cao tuổi ưu tiên nhất là an toàn cho người bệnh: không chỉ là giảm đau mà còn phải duy trì chức năng vận động, cải thiện chất lượng sống, phòng ngừa tàn phế và biến cố các bệnh đồng mắc khác. Trong đó, sự trung thực trong y khoa được nhấn mạnh là điều tối cần thiết, dung hòa được cả hoàn cảnh và nguyện vọng của bệnh nhân.

Nguyên tắc điều trị và quản lý bệnh cơ - xương - khớp cho người cao tuổi:

• Ưu tiên các biện pháp không dùng thuốc: Tập luyện vận động, điều chỉnh cân nặng, giáo dục thay đổi nhận thức, hành vi liên quan đến bệnh và phối hợp vật lý trị liệu.
• Dùng thuốc rất thận trọng do người cao tuổi thường có suy giảm chức năng gan thận; xem xét nguy cơ tương tác thuốc với thuốc điều trị bệnh đồng mắc và tác dụng phụ của một số thuốc đôi khi có thể nặng nề hơn.
• Điều trị, quản lý tốt các bệnh đồng mắc.
• Thận trọng khi thực hiện các biện pháp can thiệp nội khoa, ngoại khoa do các nguy cơ tai biến trong và sau can thiệp, khả năng tái tạo/phục hồi sau can thiệp chậm, đôi khi có thể làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh.
• Theo dõi và điều chỉnh điều trị định kỳ.

Neomedic đã và đang tiếp cận, điều trị và quản lý người bệnh theo mô hình điều trị đa mô thức và cá thể hóa, đồng thời đồng hành chặt chẽ cùng người bệnh trong suốt quá trình phục hồi, qua đó cải thiện chức năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống của họ.

ThS.BS Lê Thanh Tâm - Trung tâm Y khoa NeoMedic.