Tổng hợp các bước chuẩn bị nội soi đại tràng

Tuy nhiên, nhiều người còn e ngại thực hiện nội soi đại tràng vì lo lắng về quá trình chuẩn bị trước khi nội soi.

Thực tế, quá trình làm sạch đại tràng trước nội soi dù có thể gây đôi chút bất tiện nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng. Sự khó chịu tạm thời này có thể đối lại sự an tâm về sức khỏe lâu dài.

Sau đây là hướng dẫn chi tiết các bước chuẩn bị nội soi đại tràng bạn cần lưu ý:

Bước 1: Lên kế hoạch đi nội soi

Sắp xếp lịch trình của bạn cho buổi tối trước và ngày nội soi đại tràng, và lên kế hoạch cho ai đó đi cùng bạn vào ngày nội soi đại tràng.

Bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn cụ thể về cách chuẩn bị trước khi nội soi đại tràng. Hãy đọc kỹ hướng dẫn trước cuộc hẹn và liên hệ bác sĩ nếu có bất kỳ thắc mắc nào. Bên cạnh đó, bạn hãy lên kế hoạch cho buổi tối trước và trong ngày nội soi đại tràng, đồng thời sắp xếp người thân hoặc bạn bè đi cùng.

Ngoài ra, bạn hãy chuẩn bị trước một số vật dung như sau:

• Thuốc nhuận tràng (theo đơn hoặc không kê đơn theo chỉ định của bác sĩ)
• Thực phẩm ít chất xơ
• Các loại đồ uống bù điện giải như đồ uống thể thao, nước trái cây, nước dùng súp
• Khăn ướt
• Kem chống hăm

Lưu ý: Việc chuẩn bị chu đáo sẽ giúp quá trình nội soi diễn ra thuận lợi và mang lại kết quả chính xác nhất.

Tại sao bác sĩ kê đơn thuốc nhuận tràng trước khi nội soi đại tràng?

Thuốc nhuận tràng giúp làm sạch ruột để bác sĩ có thể quan sát bên trong đại tràng một cách rõ ràng. Thuốc nhuận tràng có thể là thuốc kê đơn hoặc thuốc không kê đơn.

Quá trình chuẩn bị cho nội soi đại tràng có thể gây khó chịu nhưng đây là một bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn. Việc chuẩn bị không kỹ lưỡng có thể khiến bác sĩ phải hoãn hoặc hủy bỏ nội soi và bạn có thể phải đi nội soi lại lần nữa. Ngược lại, nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng, bác sĩ có thể dễ dàng quan sát đại tràng và giúp quá trình nội soi diễn ra nhanh hơn.

Bước 1: Lên kế hoạch đi nội soi

Bước 2: Điều chỉnh chế độ ăn uống

Để bác sĩ có thể quan sát đại tràng một cách rõ ràng nhất, ruột của bạn cần được làm sạch hoàn toàn. Bởi vậy, bạn nên bắt đầu thực hiện chế độ ăn nhẹ trong vòng 3 - 4 ngày trước khi thực hiện nội soi.

Các bác sĩ khuyến cáo trước khi nội soi đại tràng nên ăn các thực phẩm ít chất xơ và dễ tiêu. Cụ thể:

Các thực phẩm nên ăn:

• Bánh mì trắng, mì ống và gạo
• Rau củ nấu chín kỹ, không ăn vỏ
• Trái cây không vỏ, không hạt
• Thịt nạc, thịt gà hoặc cá
• Trứng

Các thực phẩm không nên ăn:

• Hạt, ngũ cốc nguyên cám, bỏng ngô
• Thực phẩm nhiều dầu mỡ
• Các loại thịt có tính chất dai, khó nhai
• Ngũ cốc nguyên hạt
• Rau sống
• Trái cây có hạt hoặc vỏ
• Ngô, bông cải xanh, bắp cải, các loại đậu

Ngoài ra, bạn nên ngừng uống vitamin hoặc các loại viên uống bổ sung khác trong thời gian này. Bạn cũng đừng quên hãy hỏi bác sĩ trước khi nội soi về các loại thuốc kê đơn đang sử dụng hoặc sử dụng thường xuyên, đặc biệt là thuốc chống viêm, chống đông máu.

Bước 2: Điều chỉnh chế độ ăn uống

Bước 3: Nhịn ăn

Một ngày trước khi tiến hành thủ thuật, bạn cần tuân thủ chế độ ăn với các loại thức ăn lỏng, trong suốt và không được ăn thức ăn đặc/rắn. Cụ thể:

Đồ uống nên sử dụng:

• Nước lọc
• Đồ uống thể thao
• Nước ép trong suốt như táo, nho,...
• Nước lèo (trong suốt)
• Soda (không màu)
• Cà phê hoặc trà (không sữa hoặc kem)
• Thạch (nguyên bản, không màu)
• Kem que (không màu)

Đồ uống nên tránh:

• Sữa và các sản phẩm từ sữa
• Nước cam và các loại nước ép đục
• Đồ uống có cồn như rượu bia, nước ép lên men
• Đồ uống có màu (do màu có thể làm đổi màu niêm mạc đại tràng và gây khó khăn cho bác sĩ khi quan sát)

Ngoài ra, trước khi nội soi 2 - 4 tiếng, bạn hãy nhịn ăn uống hoàn toàn. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thời gian chính xác cần nhịn ăn uống.

Nếu nội soi đại tràng diễn ra vào đầu giờ sáng (ví dụ 7 giờ), bạn hãy:

• Uống thuốc nhuận tràng vào buổi tối hôm trước.
• Ngừng ăn các thức ăn rắn hoặc đặc kể từ bữa sáng ngày hôm trước.

Bước 3: Nhịn ăn

Bước 4: Sử dụng thuốc nhuận tràng

Để chuẩn bị cho nội soi đại tràng, bạn cần làm sạch đường ruột bằng thuốc nhuận tràng mạnh vào đêm trước khi thực hiện thủ thuật. Các bác sĩ thường khuyến nghị chia nhỏ liều nhuận tràng. Cụ thể, bạn có thể uống khoảng 1,9 lít dung dịch nhuận tràng vào buổi tối, sau đó uống nốt phần còn lại trong thời gian khoảng 6 tiếng trước khi nội soi.

Mùi vị của thuốc nhuận tràng thường khá khó chịu. Bạn có thể áp dụng một số mẹo sau để dễ uống hơn:

• Pha với đồ uống có hương vị như nước thể thao hoặc bột pha nước trái cây.
• Giữ lạnh dung dịch trước khi uống.
• Dùng ống hút và đặt sâu vào trong miệng để giảm thiểu sự tiếp xúc của dung dịch với các gai vị giác.
• Uống một ngụm đồ uống có vị ngon ngay sau khi uống dung dịch nhuận tràng.
• Ngậm một lát chanh hoặc viên kẹo cứng sau mỗi lần uống.

Khi thuốc nhuận tràng bắt đầu phát huy tác dụng, bạn sẽ trải qua tình trạng đi ngoài phân lỏng nhiều lần, kèm theo các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi, khó chịu và buồn nôn, thậm chí nôn mửa. Nếu bạn bị trĩ, tình trạng này có thể khó chịu hơn và gây kích ứng vùng trĩ dẫn đến đau rát. Trong các trường hợp này, bác sĩ thường khuyến cáo ngừng uống thuốc và nghỉ ngơi trong một thời gian ngắn.

Một số mẹo giúp bạn thoải mái hơn trong quá trình này:

• Ở trong nhà vệ sinh và chuẩn bị một cuốn sách, máy tính xách tay hoặc TV để giải trí.
• Thoa kem chống hăm trước khi tiêu chảy bắt đầu.
• Dùng khăn ướt hoặc khăn giấy có thuốc để lau sạch sau khi đi vệ sinh.

Quá trình đi ngoài có thể vẫn tiếp diễn khi bạn đến cơ sở y tế để nội soi. Nếu lo lắng về việc bị "mất kiểm soát”, bạn hãy cân nhắc mặc tã người lớn và mang theo quần áo dự phòng.

Phân sau quá trình chuẩn bị nội soi sẽ trông như thế nào?
Thông thường, phân sau quá trình chuẩn bị nội soi sẽ có màu vàng nhạt hoặc trong suốt như nước tiểu nếu bạn tuân thủ các hướng dẫn chuẩn bị.

Bước 4: Sử dụng thuốc nhuận tràng

Các dung dịch nhuận tràng phổ biến

Polyethylene glycol (PEG)

Để chuẩn bị nội soi đại tràng, bác sĩ thường chỉ định thuốc nhuận tràng Polyethylene glycol (PEG). Loại thuốc này có dạng bột và hòa tan với lượng nước lớn. Một số thuốc còn bổ sung thêm chất điện giải hoặc có thể pha cùng đồ uống thể thao để dễ uống hơn.

PEG được đánh giá là có hiệu quả tốt và an toàn cho những người bị hội chứng ruột kích thích (IBS). Tuy nhiên, nhược điểm của PEG là bạn cần uống một lượng lớn dung dịch (lên đến khoảng 4 lít) và mùi vị của dung dịch PEG khá khó uống.

Natri phosphate (OSP)

Loại thuốc này có dạng viên nén với thành phần chính là natri phosphate. So với các loại thuốc khác, OSP chỉ cần pha với khoảng 3 lít nước, ít hơn so với các loại thuốc nhuận tràng khác. Thuốc có hiệu quả làm sạch đại tràng cao nhưng có thể gây tác dụng phụ liên quan đến dạ dày.

Dung dịch muối khoáng hỗn hợp

Loại thuốc này sử dụng natri phosphate (NaP) kết hợp với các khoáng chất như kali và magie để làm sạch đại tràng. Thay vì dạng dung dịch lỏng như các loại thuốc nhuận tràng khác (ví dụ như PEG), thuốc nhuận tràng muối khoáng thường có dạng viên nén nên dễ uống hơn và phù hợp với người gặp khó khăn khi uống quá nhiều chất lỏng.

Tuy nhiên, loại thuốc này có thể gây kích ứng ruột đối với người mắc các bệnh viêm đường tiêu hóa và không an toàn cho những người có nguy cơ cao bị mất cân bằng điện giải do một số bệnh lý hoặc đang sử dụng một số loại thuốc nhất định.

Thuốc nhuận tràng hỗn hợp

Nếu bạn lo ngại về các tác dụng phụ khó chịu như đầy hơi hay đau quặn bụng khi dùng thuốc nhuận tràng, bạn có thể sử dụng thuốc nhuận tràng hỗn hợp. Loại thuốc này kết hợp thuốc nhuận tràng thẩm thấu với các thành phần giảm thiểu tác dụng phụ giúp bạn làm sạch ruột hiệu quả nhưng ít gây khó chịu hơn.

Các dung dịch nhuận tràng phổ biến

Lưu ý khi chuẩn bị nội soi đại tràng

Loại thuốc nhuận tràng nào tốt nhất cho người mắc bệnh thận?

Đối với người bệnh thận, lựa chọn thuốc nhuận tràng phù hợp là rất quan trọng để tránh các biến chứng nguy hiểm. Thuốc nhuận tràng PEG (polyethylene glycol) thường được xem là lựa chọn an toàn và hiệu quả nhất do không làm mất nước và rối loạn điện giải.

Lưu ý các tác dụng phụ sau nội soi đại tràng

Sau khi nội soi đại tràng, bạn có thể cảm thấy đầy hơi hoặc chướng bụng nhẹ trong vài giờ. Ngoài ra, đi ngoài ra máu trong lần đầu tiên đại tiện sau khi nội soi đại tràng cũng là hiện tượng bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn tiếp tục thấy máu, bị đau bụng kéo dài hoặc sốt, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.

Thuốc nhuận tràng nào dễ dung nạp nhất?

Việc lựa chọn thuốc nhuận tràng phù hợp cho quá trình làm sạch ruột trước khi nội soi đại tràng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt là tình trạng sức khỏe của từng người. Những người có bệnh lý nền như bệnh thận, tim mạch hoặc các vấn đề về đường tiêu hóa có thể dung nạp với một số loại thuốc nhất định hơn. Bạn hãy trao đổi với bác sĩ để lựa chọn thuốc nhuận tràng phù hợp nhất cho mình.

Có thể giảm cân sau khi nội soi đại tràng không?

Sau khi nội soi đại tràng, bạn có thể nhận thấy cân nặng giảm nhẹ. Tuy nhiên, đừng vội mừng, vì đây chủ yếu là do mất nước và lượng phân bị loại bỏ trong quá trình làm sạch ruột. Cân nặng này sẽ nhanh chóng trở lại bình thường sau khi bạn bù nước và ăn uống trở lại.

Lưu ý khi chuẩn bị nội soi đại tràng

Nguồn: https://www.webmd.com/colorectal-cancer/prepare-for-colonoscopy