Hiểu về ung thư tuyến giáp tái phát: Những điều bạn cần biết

Ung thư tuyến giáp thường có tiên lượng tốt, khả năng chữa khỏi cao nếu phát hiện và điều trị sớm, đúng cách. Tuy nhiên, bệnh vẫn có nguy cơ tái phát sau nhiều năm điều trị, kể cả 10 hay 20 năm. Sau điều trị, mặc dù cảm thấy nhẹ nhõm, nhưng vẫn có lo lắng về khả năng tái phát. Vậy ung thư tuyến giáp có tái phát không? Khi ung thư tuyến giáp tái phát, người bệnh thường có những biểu hiện nào? Ngăn ngừa rủi ro đó ra sao? Nội dung trong bài viết này sẽ đem đến cho bạn đọc những thông tin đó.

1. Tỷ lệ tái phát ung thư tuyến giáp

Tỉ lệ ung thư tuyến giáp tái phát khoảng 30%

Theo Nghiên cứu của Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ (American Thyroid Association), tỷ lệ tái phát ung thư tuyến giáp trong vòng 10 năm phụ thuộc vào nhóm nguy cơ:

• Nhóm nguy cơ thấp: 1.6% tỷ lệ tái phát
• Nhóm nguy cơ trung bình: 7.4% tỷ lệ tái phát
• Nhóm nguy cơ cao: 22.4% tỷ lệ tái phát

Khoảng 30% bệnh nhân có nguy cơ tái phát, đặc biệt ở vùng cổ (80%), và có thể di căn xa đến xương, gan, phổi. Dù ung thư tuyến giáp có tiên lượng tốt và khả năng chữa khỏi cao, vẫn có nguy cơ tái phát sau 10–20 năm.

2. Triệu chứng ung thư tuyến giáp tái phát

Do vẫn tiềm ẩn nguy cơ tái phát, bệnh nhân sau điều trị cần cảnh giác với các triệu chứng tái phát bệnh ung thư tuyến giáp:

Triệu chứng ung thư tuyến giáp tái phát phổ biến

• Xuất hiện khối u ở vùng cổ: Xuất hiện khối u ở vùng cổ là dấu hiệu dễ nhận biết khi ung thư tuyến giáp tái phát. Khối u có thể phát triển nhanh, nằm ở tuyến giáp hoặc hạch bạch huyết và di động theo nhịp nuốt. Người từng mắc bệnh cần chú ý đến dấu hiệu bất thường này để kịp thời xử lý.
• Ho kéo dài: Ho kéo dài, không liên quan đến các bệnh lý hô hấp như viêm đường hô hấp trên hay cảm cúm, có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến giáp tái phát. Triệu chứng này thường bị lơ là, do không có đờm hay sốt đi kèm, dẫn đến chủ quan không nhận ra nguy cơ tái phát.
• Thay đổi giọng nói, khàn tiếng: Khàn tiếng và thay đổi giọng nói có thể là dấu hiệu ung thư tuyến giáp tái phát do khối u ở vùng cổ chèn ép thanh quản. Bệnh nhân cần lưu ý triệu chứng này để kịp thời phát hiện và điều trị.
• Khó nuốt, khó thở: Khó nuốt và khó thở kéo dài có thể là dấu hiệu ung thư tuyến giáp tái phát, do khối u chèn ép khí quản và thực quản. Các triệu chứng như nuốt nghẹn, đau khi nuốt và khó thở ngày càng tăng cần được lưu ý để kịp thời phát hiện.
• Mệt mỏi, giảm cân bất thường: Mệt mỏi và giảm cân bất thường có thể là dấu hiệu ung thư tuyến giáp tái phát, mặc dù không đặc hiệu và có thể gặp ở các bệnh lý khác. Bệnh nhân cần lưu ý khi có các triệu chứng này mà không rõ nguyên nhân.

Dấu hiệu ung thư tuyến giáp tái phát theo vị trí di căn

Tế bào ung thư thường di căn đến hạch bạch huyết (cổ), phổi, gan, xương và não nếu không được điều trị kịp thời.

• Di căn hạch bạch huyết: Ung thư tuyến giáp thường di căn đến hạch bạch huyết vùng cổ. Khi tái phát, bệnh nhân có thể sờ thấy khối hạch cứng ở cổ, kém di động, có thể kèm đau hoặc không. Hạch to có thể chèn ép thanh quản, thực quản, gây khàn giọng, nuốt vướng. Tuy nhiên, hạch cổ cũng có thể xuất hiện trong các bệnh lý khác, cần chẩn đoán giải phẫu bệnh để xác định di căn.
• Di căn phổi: Ung thư tuyến giáp di căn phổi ban đầu thường không có triệu chứng, nhưng khi tổn thương lớn, có thể gây khó thở, ho khan, ho ra máu, đau ngực, và tràn dịch màng phổi do ảnh hưởng đến đường thở và chức năng hô hấp.
• Di căn xương: Xương là vị trí di căn phổ biến thứ hai sau phổi, thường gặp ở ung thư tuyến giáp dạng nang, tế bào Hurthle và dạng tủy. Ban đầu thường không có triệu chứng, nhưng khi bệnh tiến triển, có thể gây gãy xương, chèn ép tủy sống, và tăng canxi máu ác tính.
• Di căn gan: Ung thư tuyến giáp hiếm khi di căn gan, nhưng khi xảy ra, triệu chứng có thể gồm vàng da, vàng mắt, bụng phình, ngứa, sụt cân, và đau bụng, tùy vào mức độ di căn.
• Di căn não: Khi ung thư tuyến giáp di căn đến não, bệnh nhân có thể bị đau đầu, buồn nôn, nôn mửa và yếu liệt tay chân.

Triệu chứng ung thư tuyến giáp tái phát

3. Yếu tố nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp

Theo số liệu, tỷ lệ tái phát u tuyến giáp sau phẫu thuật là khoảng 30%, chủ yếu xảy ra ở bệnh nhân có u ác tính, trong khi u lành tính hiếm khi tái phát. Khoảng 80% các trường hợp tái phát xuất hiện ở vùng cổ, và số ít còn lại ở gan, xương, hoặc phổi.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp bao gồm:

• Tiền sử gia đình: Những người có người thân từng bị ung thư tuyến giáp có nguy cơ tái phát cao hơn.
• Đột biến gen: Một số đột biến di truyền làm gia tăng khả năng ung thư tái phát.
• Không tuân thủ điều trị: Việc không tái khám định kỳ hoặc không dùng thuốc đúng chỉ định có thể làm tăng rủi ro tái phát.
• Phẫu thuật không triệt để: Nếu tuyến giáp không được loại bỏ hoàn toàn, các tế bào ung thư còn sót có thể phát triển trở lại.

4. Điều trị ung thư tuyến giáp tái phát

Hiện nay, hướng dẫn điều trị ung thư, bao gồm ung thư tuyến giáp, nhấn mạnh việc phối hợp nhiều phương pháp (phẫu thuật, xạ trị, hóa trị, nhắm trúng đích…) để tối ưu hiệu quả điều trị. Kế hoạch điều trị còn được cá thể hóa cho từng bệnh nhân. Với ung thư tuyến giáp tái phát, phương pháp điều trị phụ thuộc vào loại giải phẫu bệnh:

• Ung thư tuyến giáp dạng biệt hóa: Phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp (nếu chưa thực hiện), sau đó điều trị bằng Iod phóng xạ và liệu pháp nội tiết. Nếu không đáp ứng, các liệu pháp nhắm trúng đích (Lenvatinib, Sorafenib) hoặc liệu pháp miễn dịch (Pembrolizumab) sẽ được chỉ định.
• Ung thư tuyến giáp dạng tủy: Phẫu thuật hoặc điều trị tại chỗ bằng sóng cao tần. Vì dạng tủy không đáp ứng với Iod phóng xạ, nếu không thể phẫu thuật hoặc bệnh tiếp tục tiến triển, liệu pháp nhắm trúng đích (Cabozantinib, Vandetanib) hoặc miễn dịch (Pembrolizumab) có thể được áp dụng.
• Ung thư tuyến giáp không biệt hóa: Đây là loại nguy hiểm, tiến triển nhanh và hiện chưa có liệu pháp điều trị hiệu quả.

Các liệu pháp hỗ trợ khác như thuốc chống hủy xương (Zoledronic acid, Denosumab) cho ung thư di căn xương, hoặc xạ trị để kiểm soát triệu chứng cũng có thể điều chỉnh để phù hợp với từng tình huống khác nhau.

Điều trị ung thư tuyến giáp nhấn mạnh việc phối hợp nhiều phương pháp

5. Cách ngăn ngừa ung thư tuyến giáp tái phát

Sau khi điều trị ung thư tuyến giáp, bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn sau để giảm nguy cơ tái phát và duy trì sức khỏe tốt:

• Tái khám định kỳ: Bệnh nhân cần tuân thủ lịch tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi sức khỏe và phát hiện kịp thời nguy cơ tái phát. Đồng thời, cần tự theo dõi cơ thể và báo ngay cho bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường.
• Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh. Bổ sung trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế rượu bia, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
• Duy trì lối sống tích cực: Không hút thuốc lá, Hạn chế rượu bia, Tập thể dục đều đặn và vừa sức mỗi ngày, Duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân, béo phì.
• Giữ tinh thần tích cực: Tránh stress, lo âu. Bệnh nhân nên chia sẻ tâm sự và nỗi lo lắng với người thân để giảm áp lực tâm lý.
• Tuân thủ điều trị: Uống thuốc đúng liều, đúng giờ theo chỉ dẫn của bác sĩ để kiểm soát bệnh tốt hơn.
• Theo dõi nồng độ hormone tuyến giáp: Kiểm tra định kỳ nồng độ hormone để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Những thay đổi tích cực trong lối sống và chế độ ăn uống giúp bệnh nhân ngăn ngừa nguy cơ tái phát, cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Ung thư tuyến giáp có thể điều trị hiệu quả, nhưng nguy cơ tái phát vẫn tồn tại. Nắm rõ các yếu tố nguy cơ, biến chứng và tuân thủ biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ tái phát và duy trì sức khỏe. Hãy lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường.

Hy vọng thông tin trên hữu ích. Chủ động thực hiện biện pháp phòng ngừa và tầm soát ung thư định kỳ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe. Nếu cần, hãy liên hệ Trung tâm Y khoa NeoMedic qua hotline 096 863 6630 để được tư vấn và đặt lịch khám.