Mammogram – Phương pháp quan trọng trong chẩn đoán ung thư vú

Mammography là phương pháp sử dụng các hình ảnh X-quang đặc biệt để phát hiện sự phát triển hoặc thay đổi bất thường trong mô vú.

Sử dụng máy X-quang kỹ thuật số được chế tạo riêng biệt cho mô vú, kỹ thuật viên sẽ chụp ảnh từ ít nhất hai góc độ để tạo ra một bộ ảnh cho mỗi bên vú. Tập hợp các hình ảnh này được gọi là chụp mammography. Mô vú có màu trắng và mờ đục, mô mỡ có màu tối hơn và trong mờ.

Tại sao cần làm Mammography?

Mammography được thực hiện như một phần của thăm khám sức khỏe định kỳ để cung cấp thông tin kiểm tra tuyến vú hoặc để đánh giá bất kỳ thay đổi bất thường nào ở vú. Đây là xét nghiệm tầm soát tốt nhất để giảm nguy cơ tử vong do ung thư vú.

Mammography có thể giúp bác sỹ quyết định liệu khối u, sự phát triển hoặc thay đổi ở vú có cần thực hiện thểm xét nghiệm khác hay không. Mammography cũng phát hiện được các khối u quá nhỏ để có thể cảm nhận được khi thăm khám lâm sàng.

Mammography giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn đầu, khi khối u còn nhỏ và chưa lan ra các vùng khác

Đây có thể là phương pháp tốt nhất để giúp bạn phòng ngừa ung thư vú vì thường có thể phát hiện ra bệnh ở giai đoạn sớm, trước khi có thể cảm nhận được khi thăm khám lâm sàng tuyến vú. Nghiên cứu chỉ ra rằng chụp mammography có thể làm tăng khả năng sống sót bệnh ung thư vú.

Chuẩn bị gì trước khi chụp?

Bạn vẫn có thể ăn, uống và uống thuốc như bình thường.

Thông báo cho bác sĩ hoặc kỹ thuật viên biết nếu bạn đang mang thai hoặc nghĩ rằng mình có thể đang mang thai.

Không nên thoa phấn, kem, chất khử mùi hoặc kem dưỡng da trên vú vào ngày chụp. Những yếu tố này có thể cản trở tia X.

Bạn sẽ được yêu cầu cởi bỏ tất cả đồ trang sức và quần áo phía trên thắt lưng và mặc áo choàng bệnh viện. 

Quá trình chụp diễn ra như thế nào?

Các kỹ thuật viên chụp mammography đã chuẩn bị để bạn có thể thực hiện xét nghiệm. Hầu hết các kỹ thuật viên này là phụ nữ. Bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh sẽ giải thích về các tia X.

Bạn sẽ đứng trước máy chụp mammography. Kỹ thuật viên sẽ đặt vú của bạn vào giữa hai tấm đỡ ngực. Các giá đỡ sẽ được ép nhẹ nhàng vào nhau để làm phẳng bầu ngực. Điều này là cần thiết để có được hình ảnh rõ nét nhất có thể với lượng bức xạ thấp nhất. Bạn có thể cảm thấy hơi khó chịu hoặc đau nhẹ, nhưng cảm giác này sẽ chỉ kéo dài trong vài giây khi chụp. Nếu bạn cảm thấy có quá nhiều áp lực lên vú, hãy thông báo với kỹ thuật viên.

Bạn có thể muốn đặt lịch hẹn chụp trong 7 đến 10 ngày sau khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt, khi đó vú sẽ ít có khả năng bị đau nhất.

Vú sẽ được chụp ở một số vị trí để bác sĩ chẩn đoán hình ảnh có thể quan sát tất cả các mô. Khi lộ trình chụp mammography diễn ra, mỗi vú sẽ được chụp hai bức ảnh. Thời gian chụp mất khoảng 20 phút. 

Sau khi quan sát đánh giá các hình ảnh kỹ thuật số, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh có thể yêu cầu chụp thêm hình ảnh hoặc siêu âm tuyến vú để chẩn đoán chính xác hơn.

Điều gì xảy ra sau khi chụp?

Bạn có thể xuất hiện thay đổi tạm thời về màu da hoặc đau nhẹ do bị ép trong quá trình chụp. Bạn có thể sử dùng aspirin hoặc ibuprofen để giảm bớt sự khó chịu. Về cơ bản, bạn có thể quay lại tiếp tục các hoạt động bình thường của mình ngay lập tức.

Bác sĩ sẽ nhận được kết quả mammography của bạn. Bác sĩ sẽ trao đổi về ý nghĩa của kết quả xét nghiệm và hướng dẫn về những xét nghiệm khác mà có thể cần thiết với tình trạng của bạn.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, khoảng một hoặc hai lần mammography trong số 1.000 lần dẫn đến chẩn đoán ung thư. Khoảng 10% phụ nữ sẽ cần chụp thêm mammography. Đừng lo lắng nếu điều này xảy ra với bạn. Chỉ 8% đến 10% trong số những phụ nữ đó cần sinh thiết và 80% kết quả sinh thiết đó sẽ không phải là ung thư. 

Khi ung thư vú được phát hiện sớm qua mammography, các phương pháp điều trị ít xâm lấn hơn và hiệu quả hơn

Dấu hiệu bất thường trên phim chụp sẽ biểu hiện như thế nào?

• Một u cục hoặc khối có đường viền nhẵn, rõ ràng thường không phải là ung thư. Siêu âm có thể quét hình ảnh bên trong khối u. Nếu khối u chứa đầy chất lỏng, nó được gọi là u nang và thường không phải là ung thư, nhưng bác sĩ có thể đề nghị sinh thiết.
• Một khối u có đường viền không đều hoặc biểu hiện hình ngôi sao sẽ gây lo ngại hơn. Sinh thiết thường được khuyến khích.
• Sự lắng đọng canxi (vôi hóa) có thể lớn hoặc nhỏ, và biểu hiện vôi hoá này có thể hoặc không phải là ung thư. Nếu cặn rất nhỏ, bạn có thể cần làm thêm các xét nghiệm và sinh thiết.

Mammography chẩn đoán là gì?

Trong mammography tầm soát, vú được chụp từ trên xuống dưới và từ bên này sang bên kia. Chụp mammography chẩn đoán tập trung vào một khối u hoặc vùng mô bất thường cụ thể.

Bạn có thể được chỉ định mammography chẩn đoán sau khi mammography tầm soát phát hiện ra biểu hiện bất thường trên phim chụp. Hoặc bác sĩ có thể đề nghị chụp chẩn đoán luôn vào lần đầu tiên mà không cần chụp quang mammography tầm soát nếu bạn có các triệu chứng mà bác sĩ muốn kiểm tra thêm.

Mammography có hiệu quả tầm soát như thế nào?

Phương pháp chẩn đoán hình ảnh này giúp bác sĩ chẩn đoán khoảng 75% đến 85% trường hợp ung thư vú. Tỷ lệ phát hiện ung thư vú sẽ tốt hơn khi phụ nữ càng lớn tuổi, vì ngực trở nên kém săn chắc hơn theo tuổi tác. Điều này làm cho mô vú dễ dàng quan sát hơn trên phim mammography.

Bạn nên làm Mammography định kỳ như thế nào?

Nguy cơ ung thư vú sẽ càng tăng lên khi bạn càng lớn tuổi. Tuy nhiên các chuyên gia không thống nhất về thời điểm bạn nên chụp  lần đầu tiên.

Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo rằng phụ nữ từ 40 đến 44 tuổi nên có lựa chọn bắt đầu làm Mammography hàng năm. Phụ nữ từ 45 đến 54 tuổi nên làm mỗi năm một lần và những người từ 55 tuổi trở lên nên chụp quang tuyến vú 1 đến 2 năm một lần. Tuy nhiên, Lực lượng Đặc nhiệm Dịch vụ Dự phòng Hoa Kỳ khuyến cáo sàng lọc 2 năm một lần từ độ tuổi từ 50 đến 74 và cho biết quyết định bắt đầu tầm soát hàng năm trước 50 tuổi nên là quyết định của từng cá nhân. Trao đổi với bác sĩ về thời điểm chụp nào là phù hợp với tình trạng của bạn.

Nếu bác sĩ thông báo rằng bạn có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư vú hoặc nếu bạn có người thân trong gia đình mắc bệnh từ khi còn nhỏ, bạn có thể cân nhắc việc tầm soát sớm hơn.

Hầu hết các chuyên gia khuyên cáo bạn nên tiếp tục thực hiện kiểm tra tầm soát miễn là bạn có sức khỏe tốt và mong muốn ​​sẽ sống thêm ít nhất 10 năm nữa.

Mammography là một phần quan trọng trong tiền sử thăm khám sức khỏe của bạn. 

Tôi có nên tiếp tục thực hiện kiểm tra vú lâm sàng?

Không phải tất cả các bệnh ung thư vú đều có thể được phát hiện khi mammography, đặc biệt là ở những phụ nữ trẻ có mô vú dày đặc hơn. Bạn cũng có thể được bác sỹ thăm khám kiểm tra vú 3 năm một lần bắt đầu từ tuổi 20 và hàng năm bắt đầu từ tuổi 40.

Bài viết được tham khảo từ nguồn: https://www.webmd.com/breast-cancer/mammograms