Tìm hiểu các liệu pháp hormone trong điều trị ung thư vú

Hormone giúp các tế bào ung thư phát triển và lan rộng. Liệu pháp hormone, còn gọi là liệu pháp nội tiết, bổ sung, ngăn chặn hoặc loại bỏ các chất estrogen và progesterone để điều trị bệnh ung thư vú.

Có hai loại liệu pháp hormone điều trị ung thư vú:

• Thuốc ngăn chặn estrogen và progesterone giúp tế bào ung thư vú phát triển
• Thuốc hoặc phẫu thuật để ngăn buồng trứng sản xuất hormone

Liệu pháp hormone khác với liệu pháp thay thế hormone (Hormone Replacement Therapy - HRT), một phương pháp điều trị bổ sung hormone vào cơ thể để chống lại những ảnh hưởng của thời kỳ mãn kinh.

1. Những trường hợp được chỉ định điều trị bằng liệu pháp hormone cho bệnh ung thư vú

Khi bạn được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, bác sĩ sẽ kiểm tra các tế bào từ khối u để xem liệu những tế bào này có các bộ phận trên bề mặt được gọi là thụ thể sử dụng estrogen hoặc progesterone hay không. Nếu có, điều đó có nghĩa là tế bào ung thư phụ thuộc vào những hormone này để phát triển. Trong trường hợp đó, bác sĩ có thể sẽ đề nghị liệu pháp hormone như một phần trong kế hoạch điều trị.

Liệu pháp hormone là một trong những phương pháp điều trị quan trọng giúp giảm nguy cơ tái phát và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân ung thư vú

Nếu bạn đã được điều trị ung thư vú, bạn có thể sử dụng liệu pháp hormone để giúp bệnh không tái phát. Liệu pháp này cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư mới ở vú còn lại.

Ngoài ra, nếu bạn không mắc bệnh nhưng có tiền sử gia đình mắc bệnh hoặc có các gen làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bác sĩ có thể đề nghị liệu pháp hormone để giảm nguy cơ.

>>> Xem thêm: Các yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư vú

2. Thuốc trị liệu bằng hormone cho bệnh ung thư vú

Thuốc trị liệu bằng hormone để điều trị ung thư vú bao gồm:

• Anastrozol (Arimidex)
• Elacestrant (Orserdu)
• Exemestane (Aromasin)
• Fulvestrant (Faslodex)
• Goserelin (Zoladex)
• Letrozole (Femara)
• Leuprolide axetat (Eligard, Fensolvi, Lupron)
• Megestrol (Megace ES)
• Tamoxifen (Nolvadex, Soltamox)
• Toremifene (Fareston)

3. Ung thư vú và Tamoxifen

Tamoxifen là loại thuốc được bác sĩ kê đơn trong hơn 30 năm để điều trị ung thư vú. Thuốc hoạt động bằng cách giữ cho estrogen không gắn vào các tế bào ung thư.

Những bác sĩ lần đầu tiên sử dụng tamoxifen để điều trị cho những phụ nữ bị ung thư vú di căn trong cơ thể vì thuốc làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển của bệnh. Thuốc cũng làm giảm nguy cơ một số bệnh ung thư vú giai đoạn đầu tái phát. Và thuốc cũng có thể làm giảm nguy cơ người phụ nữ bị ung thư ở vú còn lại sau này.

Hãy trao đổi với bác sĩ nếu gặp tác dụng phụ để điều chỉnh phác đồ phù hợp

Những phụ nữ có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư vú có thể dùng tamoxifen để cố gắng giảm nguy cơ mắc bệnh. Đó là một giải pháp thay thế cho việc chờ đợi thận trọng hoặc phẫu thuật cắt bỏ vú, được gọi là phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến vú, trước khi họ mắc bệnh.

Tamoxifen là một lựa chọn cho:

• Điều trị dạng ung thư vú sớm nhất, ung thư biểu mô ống tại chỗ (Ductal Carcinoma In Situ - DCIS), cùng với phẫu thuật
• Điều trị các tế bào bất thường trong tuyến tạo sữa, được gọi là ung thư biểu mô tiểu thùy tại chỗ (Lobular Carcinoma In Situ  - LCIS), để làm giảm nguy cơ chúng trở thành ung thư vú tiến triển hơn
• Điều trị ung thư vú ở nam giới và phụ nữ bị ung thư sử dụng estrogen
• Điều trị ung thư vú đã lan sang các bộ phận khác của cơ thể hoặc tái phát sau khi điều trị
• Để ngăn ngừa ung thư vú ở phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao

Một số người không nên sử dụng tamoxifen:

• Phụ nữ mang thai
• Phụ nữ dự định có thai
• Đàn ông hoặc phụ nữ từng bị cục máu đông hoặc đột quỵ

Trao đổi với bác sĩ để cân nhắc xem liệu tamoxifen có phù hợp với bạn không.

Đối với phụ nữ, tác dụng phụ của tamoxifen tương tự như một số triệu chứng của thời kỳ mãn kinh. Hai trong số những nguyên nhân phổ biến nhất là bốc hỏa và tiết dịch âm đạo. Những vấn đề khác đối với phụ nữ có thể bao gồm:

• Âm đạo khô hoặc ngứa
• Kinh nguyệt không đều
• Đau đầu
• Buồn nôn và ói mửa
• Phát ban da
• Mệt mỏi
• Giữ nước và tăng cân

Những tác dụng phụ có thể tương tự như mãn kinh, nhưng tamoxifen không gây ra mãn kinh.

Đối với nam giới, tamoxifen có thể gây ra:

• Đau đầu
• Buồn nôn và nôn
• Phát ban da
• Tác dụng phụ về tình dục như rối loạn cương dương hoặc giảm ham muốn tình dục

>>> Xem thêm: Thuốc Tamoxifen điều trị, phòng ngừa ung thư vú như thế nào?

Những yếu tố nguy cơ khi sử dụng Tamoxifen ?

Sử dụng Tamoxifen cũng có những yếu tố nguy cơ nhất định. Những yếu tố này bao gồm:

• Khả năng sinh sản. Tamoxifen có thể làm tăng khả năng sinh sản của bạn trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên thuốc có thể gây hại cho thai nhi đang phát triển, vì vậy điều quan trọng là phải sử dụng một số hình thức kiểm soát sinh sản bảo vệ trong quá trình quan hệ tình dục, như bao cao su hoặc màng ngăn. Đừng sử dụng thuốc tránh thai. Chúng có thể thay đổi cách thức hoạt động của thuốc và ảnh hưởng đến bệnh ung thư vú. Hãy báo ngay cho bác sĩ nếu bạn nghĩ mình đã có thai khi đang dùng tamoxifen.
• Cục máu đông. Phụ nữ dùng tamoxifen có thể có nguy cơ đông máu cao hơn một chút trong phổi hoặc tĩnh mạch lớn. Đó là một nguy cơ thậm chí còn lớn hơn đối với người hút thuốc.
• Đột quỵ.
• Ung thư tử cung hoặc sarcoma. Thuốc có thể khiến phụ nữ dễ mắc các bệnh lý này hơn. Nhưng nguy cơ này là nhỏ và có thể bị lấn át bởi lợi ích của tamoxifen trong điều trị ung thư vú. Trao đổi với bác sĩ để biết chắc chắn về tác dụng phụ.
• Đục thủy tinh thể. Tamoxifen dường như khiến một số phụ nữ có nguy cơ mắc phải tình trạng này cao hơn, khiến thấu kính bên trong mắt bị mờ. Mọi người cũng đã báo cáo các vấn đề về mắt như sẹo giác mạc hoặc thay đổi võng mạc.
• Thuốc. Tamoxifen có thể ảnh hưởng đến cách hoạt động của các loại thuốc khác trong cơ thể bạn.

Tamoxifen và phòng ngừa ung thư vú

Một nghiên cứu lớn của Viện Ung thư Quốc gia đã xem xét liệu tamoxifen có làm giảm tỷ lệ mắc bệnh ung thư vú ở những phụ nữ khỏe mạnh được biết là có khả năng mắc bệnh hay không. Kết quả thử nghiệm cho thấy tỷ lệ ung thư vú giảm 50% ở những phụ nữ dùng thuốc.

Những nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tamoxifen làm giảm nguy cơ ung thư vú tái phát ở những phụ nữ mắc bệnh ung thư biểu mô ống tại chỗ (DCIS) sớm nhất.

4. Những loại thuốc khác có thể ngăn ngừa ung thư vú?

Một loại thuốc khác, raloxifene (Evista), ngăn ngừa bệnh tiêu xương do loãng xương, tương tự như tamoxifen. Những nghiên cứu đã phát hiện ra rằng raloxifene ngăn ngừa ung thư vú ở những phụ nữ có nguy cơ cao nhưng ít tác dụng phụ hơn. FDA đã phê duyệt raloxifene để phòng ngừa ung thư vú.

5. Những liệu pháp hormone khác và tác dụng phụ của chúng

Thuốc ức chế Aromatase: Loại thuốc trị liệu bằng hormone này giúp cơ thể không phân hủy testosterone thành estrogen. Chúng bao gồm:

• Anastrozol (Arimidex)
• Exemestane (Aromasin)
• Letrozole (Femara)

Thuốc ức chế aromatase giữ cho bệnh ung thư vú không trở nên tệ hơn một cách lâu dài hơn so với tamoxifen ở những phụ nữ mắc bệnh ung thư vú giai đoạn tiến triển có khối u phụ thuộc vào estrogen để phát triển. Đối với những phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh, thuốc có thể chống lại ung thư ngay cả khi tế bào ác tính đã lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Chúng là những viên thuốc bạn uống mỗi ngày một lần. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ sau mãn kinh bị ung thư vú giai đoạn đầu có nguy cơ tái phát thấp hơn và tỷ lệ sống sót cao hơn so với những phụ nữ chỉ điều trị bằng tamoxifen.

Tác dụng phụ của thuốc ức chế aromatase bao gồm:

• Buồn nôn và nôn mửa
• Tiêu chảy và táo bón
• Nóng bừng
• Đau đầu
• Đau xương
• Mệt mỏi trầm trọng
• Phát ban da
• Sưng đau và tích nước
• Những triệu chứng giống như cúm
• Tăng mất xương

Fulvestrant (Faslodex): Loại thuốc này giữ cho estrogen không bám vào tế bào ung thư. Những tác dụng phụ thường gặp bao gồm:

• Đau ở chỗ tiêm
• Buồn nôn và ói mửa
• Ăn mất ngon
• Yếu người và mệt mỏi
• Nóng bừng
• Ho
• Đau cơ, khớp và xương
• Táo bón
• Hụt hơi

Elacestrant (Orserdu) là chất làm suy giảm thụ thể estrogen chọn lọc (Selective Estrogen Receptor Degrader - SERD) dùng qua đường uống. SERDs là một loại hợp chất mới có khả năng làm giảm mức protein alpha của thụ thể estrogen và ngăn chặn hoạt động ER.

Một số loại tế bào ung thư vú có các thụ thể (protein) gắn vào hormone, như estrogen và progesterone, giúp chúng phát triển. Điều này có nghĩa là ung thư vú dương tính với thụ thể hormone (HR+).

Những phương pháp điều trị được gọi là liệu pháp hormone hoặc liệu pháp nội tiết có thể được sử dụng để giúp ngăn chặn các hormone này gắn vào các thụ thể này. Liệu pháp hormone có thể tiếp cận các tế bào ung thư ở hầu hết mọi nơi trong cơ thể và được khuyên dùng cho những phụ nữ có khối u HR+. Liệu pháp không giúp ích gì cho những phụ nữ có khối u âm tính với thụ thể hormone (HR-), nghĩa là chúng không có thụ thể hormone.

Bài viết được tham khảo từ nguồn: https://www.webmd.com/breast-cancer/hormone-therapy-overview