6 cách cải thiện giấc ngủ cho bệnh nhân ung thư gan

Mất ngủ hay khó ngủ đều là tình trạng phổ biến của những bệnh nhân ung thư đang trong quá trình điều trình điều trị, đặc biệt là đối với bệnh nhân ung thư gan. Ngủ đủ giấc là một “liều thuốc bổ” cần thiết cho sức khỏe tinh thần và thể chất. Vậy nguyên nhân gây mất ngủ và cách để cải thiện giấc ngủ cho bệnh nhân ung thư gan là gì? Hãy cùng tìm hiểu với Trung tâm Y khoa NeoMedic trong bài viết dưới đây nhé!

Nguyên nhân gây nên chứng mất ngủ, khó ngủ cho bệnh nhân ung thư gan 

Mất ngủ là tình trạng phổ biến của bệnh nhân ung thư gan

Khi phát hiện bị bệnh ung thư, tinh thần luôn là yếu tố đầu tiên tác động đến bệnh nhân. Người bệnh rất dễ có những cảm giác lo âu, căng thẳng, thậm chí là trầm cảm và điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ. 

Nguyên nhân tiếp theo đó chính là tác dụng phụ của các phương pháp điều trị ung thư gan như hóa trị và xạ trị. Những cơn đau từ các khối u cũng là nguyên nhân gây mất ngủ. Việc thay đổi môi trường, đối với các bệnh nhân phải điều trị nội trú, có thể khiến bệnh nhân gặp phải tình trạng khó ngủ hoặc mất ngủ.

Có thể thấy, mỗi người bệnh có thể gặp các nguyên nhân khác nhau làm ảnh hưởng đến tình trạng giấc ngủ. Tình trạng mất ngủ kéo dài có thể sẽ tác động xấu đến quá trình điều trị ung thư!

Những ảnh hưởng của việc mất ngủ đối với bệnh nhân ung thư gan

Bệnh nhân ung thư gan có thể phải chịu nhiều tác hại do mất ngủ gây ra

Với người trưởng thành bình thường, thời gian ngủ trung bình cần có để đủ năng lượng hoạt động cho cả ngày là 7-9 tiếng 1 ngày. Ngủ đủ giấc là cách bảo vệ sức khỏe tim mạch, tăng cường tuổi thọ và khả năng ghi nhớ. Vậy ngủ không đủ giấc sẽ gây ảnh hưởng thế nào cho bệnh nhân?

• Mất ngủ ảnh hưởng tinh thần của người bệnh, gây mệt mỏi, lo lắng, cơ thể suy nhược.
• Thời gian từ 23 giờ đến 1h sáng là thời gian gan đào thải độc tố khỏi cơ thể. Không ngủ vào thời gian này sẽ khiến hoạt động của gan bị ảnh hưởng, lâu dài sẽ làm chức năng gan suy giảm.
• Bệnh nhân mất ngủ có thể làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh, làm giảm hiệu quả của các phương pháp điều trị.
• Hệ miễn dịch suy giảm, khiến người bệnh có thể mắc thêm bệnh khác, đặc biệt là những bệnh liên quan đến đường hô hấp.
• Có những suy nghĩ tiêu cực trong thời gian trằn trọc, mất ngủ.

Người nhà và bệnh nhân nên lưu ý các dấu hiệu mất ngủ sau đây:

• Khó vào giấc và dễ bị đánh thức khi đang trong giấc ngủ.
• Tỉnh dậy nhiều lần trong đêm.
• Khó ngủ lại khi đã bị tỉnh giấc.
• Không cảm thấy thoải mái khi tỉnh giấc vào hôm sau và mệt mỏi cả ngày.

Chứng mất ngủ không thể tự mất được, lâu dài có thể trở thành mãn tính nếu không có những biện pháp can thiệp. Việc tìm ra các biện pháp kiểm soát tình trạng này là rất quan trọng và cần thiết khi bệnh nhân chớm có biểu hiện của việc khó ngủ.

Các biện pháp cải thiện giấc ngủ cho bệnh nhân mà không cần dùng thuốc

Có thể thấy, thuốc ngủ luôn là phương pháp đầu tiên chúng ta nghĩ tới khi bị mất ngủ. Tuy nhiên đối với bệnh nhân ung thư gan, chúng ta không thể tùy tiện sử dụng thuốc an thần mà chưa có chỉ định của bác sĩ. Dưới đây, chúng tôi tổng hợp và chia sẻ đến bạn các cách cải thiện tình trạng giấc ngủ của mình:

Liệu pháp kiểm soát kích thích 

Các chuyên gia khuyên rằng, nếu nằm trên giường 30 phút mà không ngủ được, bạn nên ra khỏi giường và làm các việc khác như vận động nhẹ nhàng, đọc sách, nghe nhạc…cho đến khi cảm thấy buồn ngủ thì quay lại giường. Cách này sẽ tạo sự kết nối giữa hành vi ngủ và môi trường ngủ. Bệnh nhân cũng cần có một số thói quen sau:

• Đi ngủ và thức dậy đúng giờ
• Ngủ trưa không quá 30 phút và không ngủ trưa sau 3h chiều
• Không nên xem TV, đọc sách, ăn uống trên giường. 

Liệu pháp nhận thức

Liệu pháp nhận thức

Liệu pháp này sử dụng các biện pháp để điều chỉnh lại cảm xúc và suy nghĩ của bạn xung quanh giấc ngủ. Tác dụng của biện pháp này sẽ giúp bệnh nhân dễ ngủ hơn như sau:

• Học cách làm dịu tâm trí và thư giãn cơ thể
• Kiểm soát tình trạng rối loạn lo âu.
• Hỗ trợ quản lý cảm xúc.

Khi sử dụng liệu pháp này, bạn sẽ gặp các nhà trị liệu và các cách thường được áp dụng khi sử dụng biện pháp này là:

• Thiền tập.
• Viết nhật ký.
• Một số bài tập về tư duy, thể chất và các mối quan hệ xã hội.

“Vệ sinh” giấc ngủ 

Nên hạn chế uống cà phê, rượu, bia….trước khi ngủ

Thay đổi một số hành vi, thói quen cần thiết để nâng cao chất lượng giấc ngủ được gọi là phương pháp vệ sinh giấc ngủ. Các điều nên làm:

• Hạn chế sử dụng các chất kích thích: cà phê, rượu, bia…vào buổi tối.
• Tạo không gian phòng ngủ yên tĩnh, sử dụng đèn ngủ có tông màu ấm áp để có cảm giác nhẹ nhàng, thư thái.
• Thư giãn trước khi ngủ, hạn chế những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực.

Thư giãn trước khi ngủ

Bệnh nhân ung thư gan có thể nhờ bác sĩ tâm lý, thần kinh để thực hiện các biện pháp thôi miên, điều chỉnh tâm lý,... hoặc có thể thực hiện các bài tập đơn giản tại nhà. Việc luyện tập hít thở, tập yoga giãn cơ, luyện khí công,.. sẽ giúp bệnh nhân đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn. Hay đơn giản hơn, việc tắm nước nóng và uống một cốc sữa ấm cũng có lợi cho việc thư giãn.

Tạo một thói quen trước giờ ngủ

Việc tạo một thói quen trước khi ngủ sẽ giúp cơ thể bạn hình thành một phản xạ có điều kiện. Một số thói quen có lợi bạn có thể tham khảo:

• Uống trà, sữa ấm trước khi lên giường.
• Vận động nhẹ nhàng 15-20 phút hoặc tập thể dục 4-6 tiếng trước trước khi đi ngủ.
• Bật máy xông tinh dầu hoặc nến thơm, mùi hương sẽ giúp bạn thư giãn, cơ thể được thả lỏng.
• Chỉnh lại ánh sáng trong phòng ngủ, tắt ánh sáng trắng và xanh, bật đèn ngủ tông màu ấm áp.

Bổ sung những thực phẩm giúp dễ ngủ

Bổ sung những thực phẩm giúp dễ ngủ

Bên cạnh những hoạt động thể chất thì bổ sung những thực phẩm giúp người bệnh dễ ngủ cũng là một cách mang lại cả lợi ích về sức khỏe.

Danh sách những thực phẩm giúp cải thiện giấc ngủ:

• Trà hoa cúc: trà hoa cúc vốn đã rất nổi tiếng vì nhiều lợi ích sức khỏe. Uống trà hoa cúc giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm lo lắng, thúc đẩy cảm giác buồn ngủ.
• Hạt óc chó: cung cấp các chất magie, mangan và là nguồn cung cấp chất melatonin - chất hỗ trợ giấc ngủ rất phổ biến.
• Pho mát, sữa, sữa chua: những thực phẩm này có chứa canxi, mà canxi giúp não sử dụng tryptophan để sản xuất ra melatonin.
• Cá ngừ, cá hồi: vitamin B6 là chất cần thiết để cơ thể sản xuất melatonin và serotonin gây ngủ và cá ngừ, cá hồi rất giàu B6.
• Mật ong: một thìa mật ong cho vào trà sẽ giúp bạn ngủ ngon giấc hơn.

*Melatonin là một chất xúc tác có vai trò ru ngủ con người, chất này thường được dùng để điều hòa nhịp sinh học và giấc ngủ nhưng không phải là thuốc ngủ.

Hãy lập một chế độ ăn uống phù hợp, khoa học, kết hợp các loại thực phẩm để không chỉ cải thiện giấc ngủ mà còn đảm bảo sức khỏe cho bệnh nhân.

Tóm lại, khó ngủ hay mất ngủ là tình trạng mà người bình thường cũng hay gặp phải, với bệnh nhân ung thư gan thì phổ biến hơn. Chính vì vậy, bệnh nhân và người nhà cần có những kiến thức cơ bản với tình trạng này. Nếu có nhu cầu sử dụng thuốc an thần, hãy trao đổi trực tiếp với bác sĩ điều trị, tránh những tác dụng phụ của thuốc có thể gặp phải. Trung tâm Y khoa NeoMedic mong rằng với những kiến thức được chia sẻ bên trên sẽ giúp các bệnh nhân ung thư nói chung và ung thư gan nói riêng có thể cải thiện giấc ngủ của mình một cách tốt nhất.