Phẫu thuật cắt bỏ vú: Từ điều trị ung thư đến tái tạo sức khỏe

Phẫu thuật cắt bỏ vú là gì?

Phẫu thuật cắt bỏ vú là một phương pháp để điều trị ung thư vú bằng cách phẫu thuật lấy bỏ toàn bộ tuyến vú và đôi khi là các mô lân cận. Trong một giai đoạn, phương pháp điều trị tiêu chuẩn cho bệnh ung thư vú là phẫu thuật cắt bỏ vú triệt căn (radical mastectomy), với việc cắt bỏ toàn bộ tuyến vú, các hạch bạch huyết ở nách và một số cơ ngực dưới vú. Nhưng những tiến bộ về phẫu thuật đã mang đến cho mọi người nhiều lựa chọn phẫu thuật hơn bao giờ hết. Phương pháp điều trị bảo tồn vú ít xâm lấn cũng được chỉ định cho nhiều trường hợp phụ nữ.

Phẫu thuật cắt bỏ vú thường được thực hiện để điều trị ung thư vú hoặc giảm nguy cơ ung thư vú

Loại phẫu thuật cắt bỏ vú phù hợp nhất với tình trạng của bạn phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm:

• Tuổi
• Tình trạng sức khoẻ tổng quát
• Tình trạng mãn kinh
• Kích thước khối u
• Giai đoạn khối u (khối u lan rộng bao xa)
• Độ mô học khối u (mức độ phát triển mạnh)
• Tình trạng thụ thể hormone của khối u
• Tình trạng hạch bạch huyết và liệu chúng có bị di căn hay không

Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ vú là gì?

Quá trình này, còn được gọi là phẫu thuật cắt bỏ vú đơn giản, bác sĩ sẽ cắt bỏ toàn bộ vú, bao gồm cả núm vú. Bác sĩ cũng có thể loại bỏ các hạch bạch huyết, các tuyến nhỏ thuộc hệ thống miễn dịch, từ nách.

Bạn có nhiều khả năng được phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ vú nếu ung thư chưa lan ra ngoài vú hoặc nếu bạn đang thực hiện phẫu thuật cắt bỏ vú phòng ngừa để giảm nguy cơ mắc ung thư vú.

Phẫu thuật cắt bỏ vú dự phòng là gì?

Những phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư vú cao có thể chọn phẫu thuật cắt bỏ vú dự phòng (preventive mastectomy), còn được gọi là phẫu thuật cắt bỏ vú dự phòng.

Các nghiên cứu cho thấy những phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư vú có thể giảm tới 90% khả năng mắc bệnh sau khi phẫu thuật cắt bỏ vú để phòng ngừa.

Thông thường, các bác sĩ đề nghị phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ vú. Trong một số trường hợp, phụ nữ bị cắt bỏ cả hai vú. Điều này được gọi là phẫu thuật cắt bỏ vú đôi.

Một số phụ nữ bị ung thư vú ở một bên vú sẽ cắt bỏ bên còn lại để giảm nguy cơ ung thư quay trở lại (gọi là tái phát).

Nếu bạn dự định phẫu thuật tái tạo vú, điều này có thể được thực hiện vào thời điểm phẫu thuật cắt bỏ vú phòng ngừa (tái tạo tức thì) hoặc sau đó (tái tạo trì hoãn). Trong quá trình phẫu thuật tái tạo vú, bác sĩ phẫu thuật có thể sử dụng cấy ghép tổng hợp hoặc vạt mô từ một bộ phận khác trên cơ thể bạn để tạo vú.

Phẫu thuật cắt bỏ vú một phần là gì?

Phụ nữ bị ung thư vú giai đoạn I hoặc giai đoạn II có thể thực hiện phẫu thuật này. Đó là một phương pháp bảo tồn vú, trong đó bác sĩ chỉ loại bỏ khối u và mô lân cận.

Phẫu thuật thường được điều trị tiếp bởi 6 đến 8 tuần xạ trị, với các tia X mạnh nhắm vào mô vú. Bức xạ tiêu diệt các tế bào ung thư và ngăn không cho chúng lan rộng hoặc tái phát.

Có hai loại:

• Phẫu thuật cắt bỏ khối u (Lumpectomy) sẽ loại bỏ khối u và một vùng nhỏ mô bình thường xung quanh khối u.
• Phẫu thuật cắt bỏ phần tư tuyến vú (Quadrantectomy) loại bỏ khối u và nhiều mô vú hơn là cắt bỏ khối u.

Trong một số trường hợp, bạn có thể cần phẫu thuật thêm sau khi cắt bỏ một phần vú (partial mastectomy). Đôi khi, nếu tế bào ung thư vẫn còn trong mô vú, bác sĩ có thể phải cắt bỏ toàn bộ vú.

Phẫu thuật cắt bỏ vú một phần thường là khi có sự hiện diện của ung thư vú hoặc các tình trạng vú khác cần điều trị

Phẫu thuật cắt bỏ vú triệt căn là gì?

Phẫu thuật cắt bỏ vú triệt căn là loại bỏ hoàn toàn vú. Bác sĩ phẫu thuật cũng loại bỏ lớp da bên trên, các cơ bên dưới vú và các hạch bạch huyết. Nhưng các bác sĩ ngày nay hiếm khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ vú triệt căn vì phương pháp này thường không hiệu quả hơn các loại khác. Phẫu thuật chỉ được khuyến nghị khi ung thư đã lan đến cơ ngực.

Phẫu thuật cắt bỏ vú triệt căn cải biên là gì?

Phẫu thuật ít chấn thương hơn và phổ biến hơn là phẫu thuật cắt bỏ vú triệt căn cải biên (Modified Radical Mastectomy - MRM). Bác sĩ sẽ cắt bỏ toàn bộ vú, bao gồm da, mô vú, quầng vú, núm vú và hầu hết các hạch bạch huyết dưới cánh tay. Lớp lót trên cơ lớn ở ngực cũng được loại bỏ, nhưng bản thân cơ ngực vẫn được giữ nguyên. Bằng cách này, bạn sẽ không để lại vùng hõm ở ngực như khi phẫu thuật cắt bỏ vú triệt căn.

Bạn có thể được phẫu thuật tái tạo vú sau đó. Tùy thuộc vào kích thước của khối u và liệu ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết hay chưa, bác sĩ có thể khuyên bạn nên xạ trị sau phẫu thuật.

Phẫu thuật cắt bỏ vú tiết kiệm da là gì?

Bác sĩ loại bỏ mô vú, núm vú và quầng vú nhưng giữ lại phần lớn da trên vú. Phẫu thuật chỉ được sử dụng khi phẫu thuật tái tạo vú được thực hiện ngay sau khi phẫu thuật cắt bỏ vú. Đây có thể không phải là một lựa chọn tốt nếu khối u lớn hoặc gần bề mặt da.

Phẫu thuật cắt bỏ tiết kiệm núm vú là gì?

Bạn cũng có thể nghe đây được gọi là phẫu thuật cắt bỏ vú toàn bộ tiết kiệm da. Bác sĩ sẽ loại bỏ tất cả các mô vú, bao gồm cả các ống dẫn sữa đi đến tận núm vú và quầng vú. Nhưng bác sĩ giữ lại da của núm vú và quầng vú và cắt bỏ các mô bên dưới và xung quanh chúng. Nếu những khu vực này không có ung thư, chúng có thể được giữ lại. Phương pháp này cũng yêu cầu phẫu thuật tái tạo ngay sau khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ vú.

Phẫu thuật cắt bỏ vú ở nam giới

Phẫu thuật cắt bỏ vú là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho nam giới bị ung thư vú. Bởi vì đàn ông có quá ít mô vú nên các bác sĩ thường cắt bỏ toàn bộ vú. Bác sĩ cũng có thể loại bỏ một số hạch bạch huyết lân cận và cũng có thể khuyên bạn nên cắt bỏ vú còn lại để ngăn ngừa ung thư.

Đàn ông thường không phẫu thuật tái tạo bằng cấy ghép. Đó là bởi vì phẫu thuật này không giúp định hình khuôn ngực của đàn ông. Nhưng bác sĩ có thể làm cho vú bị ung thư trông tự nhiên hơn và tái tạo lại núm vú.

Phẫu thuật cắt bỏ vú ở nam giới thường được thực hiện để điều trị tình trạng vú phát triển bất thường, như trong trường hợp ung thư vú nam hoặc bệnh phì đại tuyến vú

Trước khi phẫu thuật cắt bỏ vú

Trước khi phẫu thuật:

• Bạn sẽ thay áo choàng bệnh viện.
• Bạn sẽ đợi trong khu vực chờ đợi trước phẫu thuật. Bạn bè và gia đình có thể đến thăm, thường là một vài người mỗi lần.
• Y tá có thể sử dụng bút đánh dấu bằng đầu nỉ để vẽ lên vú vị trí sẽ rạch.
• Bạn sẽ được gây mê. Y tá sẽ đặt một cây kim nối với một ống thuốc dài vào tay bạn và băng nó vào vị trí, và bạn sẽ bắt đầu thư giãn.

Trong quá trình phẫu thuật cắt bỏ vú

Trong phòng mổ:

• Có thể bạn sẽ ở đó trong 2 hoặc 3 giờ, nhiều hơn nếu sau đó bạn thực hiện phẫu thuật tái tạo.
• Bác sĩ rạch một đường và tách mô vú cần loại bỏ khỏi da bên trên và cơ bên dưới.
• Nếu bạn đang được bóc tách hạch gác cửa hoặc bóc tách hạch bạch huyết ở nách, những điều đó sẽ xảy ra tiếp theo.
• Nếu bạn đang thực hiện phẫu thuật tái tạo, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ sẽ đảm nhận.
• Nếu không, bác sĩ phẫu thuật vú sẽ đặt ống dẫn lưu vào vú và nách để ngăn chất lỏng tích tụ ở nơi có khối u.
• Bác sĩ phẫu thuật khâu vết mổ và băng vết mổ bằng băng quấn quanh ngực.

Sau khi phẫu thuật cắt bỏ vú

Sau khi phẫu thuật kết thúc:

• Các hạch bạch huyết đã được loại bỏ sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để xem liệu ung thư có lan đến hạch bạch huyết hay không.
• Bạn sẽ được đưa đến phòng hồi sức, nơi nhân viên có thể theo dõi nhịp tim, nhiệt độ cơ thể và huyết áp của bạn.
• Sau khi bạn thức dậy, bạn sẽ được đưa vào phòng bệnh viện. Bạn có thể ở lại trong 1 hoặc 2 ngày, mặc dù có thể lâu hơn nếu bạn đã phẫu thuật tái tạo.
• Bác sĩ sẽ trao đổi với bạn về:

Thuốc:

• Bác sĩ sẽ kê toa thuốc cho bất kỳ cơn đau nào mà bạn cảm thấy sau phẫu thuật. Sau một hoặc hai tuần, bạn thường có thể điều trị sự khó chịu của mình bằng thuốc giảm đau không kê đơn.

Cách chăm sóc:

• Vết mổ. Thay băng vết mổ sẽ được thực hiện tại lần tái khám đầu tiên
• Tiết dịch. Đôi khi, dịch tiết ra trước khi bạn rời bệnh viện, tuy nhiên tình trạng tiết dịch cũng kéo dài trong 3 tuần sau phẫu thuật
• Mũi khâu. Chỉ khâu có thể sẽ tự tiêu, nhưng các loại không tự tiêu và kim ghim sẽ được gỡ bỏ khi bạn tái khám.

Tập thể dục:

• Tập thể dũ sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng cứng khớp ở bên đã phẫu thuật. Bạn có thể sẽ bắt đầu vào buổi sáng sau khi phẫu thuật.

Biến chứng phẫu thuật cắt bỏ vú

Phẫu thuật cắt bỏ vú nói chung là an toàn và hiệu quả, nhưng giống như tất cả các thủ tục phẫu thuật, quá trình này có thể có biến chứng. Biến chứng này bao gồm:

• Sự chảy máu
• Sự nhiễm trùng
• Sưng cánh tay (phù bạch huyết)
• Túi chất lỏng dưới vết mổ (túi tụ dịch)
• Rủi ro từ gây mê toàn thân

Một số người bị tê ở bắp tay sau khi phẫu thuật. Cảm giác tê này gây ra bởi tổn thương các dây thần kinh nhỏ ở khu vực mà các hạch bạch huyết được lấy ra. Có một cơ hội tốt là bạn sẽ lấy lại được hầu hết cảm giác ở cánh tay của mình theo thời gian.

Lưu ý phục hồi sau phẫu thuật cắt bỏ vú

Khi bạn về nhà, hãy đảm bảo rằng bạn tuân theo kế hoạch mà bác sĩ đã lập ra cho bạn. Bạn cũng nên lưu ý thực hiện:

• Nghỉ ngơi: Nên nghỉ ngơi nhiều trong vài tuần đầu sau phẫu thuật. 
• Uống thuốc: Uống thuốc theo quy định. Có thể bạn sẽ cảm thấy vừa đau vừa tê.
• Giữ cho vết mổ khô ráo: Chỉ tắm bằng bọt biển (không tắm bồn hoặc tắm vòi hoa sen) cho đến khi hết dịch tiết và khô vết mổ.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục sẽ giữ cho cánh tay của bạn không bị cứng.

Bài viết được tham khảo từ nguồn: https://www.webmd.com/breast-cancer/mastectomy